شوره سر با خشکی پوست سر چه تفاوتی دارد؟
اگر تجربه شوره سر یا خشکی پوست سر را داشته‌اید، حتما متوجه شده‌اید که وجود نقطه‌ها و پوسته‌های سفید روی لباس، تا چه اندازه می‌تواند باعث خجالت و کم شدن اعتمادبه‌نفس شود. شوره ، مشکلی نسبتا رایج است که تقریبا نیمی از افراد بزرگسال درگیر آن هستند. اگر می‌خواهید بدانید شوره موی سر چه تفاوتی با خشکی پوست کف سر دارد، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید…
شوره موی سر
شوره اساسا همان پوسته پوسته شدن پوست سر است و زمانی‌که درباره شوره موی سر صحبت می‌کنیم، معمولا منظورمان نوعی اختلال پوستی به نام «درماتیت سبورئیک» است. شوره و درماتیت سبورئیک، در طیف بیماری یکسانی قرار دارند و معمولا در ادامه یکدیگر ظاهر می‌شوند. شوره فقط در پوست سر به وجود می‌آید، در حالی‌که درماتیت سبورئیک می‌تواند در قسمت‌های دیگری از بدن نیز پدیدار شود.
شوره ملایم سر، پوسته پوسته و فلس‌مانند است و گاهی با قرمزی پوست همراه می‌شود. درماتیت سبورئیک معمولا بیشتر روی پوست کف سر، پشت گوش‌ها، اطراف ابروها و سوراخ بینی و در بعضی موارد روی کل صورت و قفسه سینه ظاهر می‌شود.
درماتیت سبورئیک نوعی بیماری نسبتا شایع است که معمولا نیمی از افراد بزرگسال به آن مبتلا هستند. علت درماتیت سبورئیک ناشناخته است اما طبق گزارش کلینیک مایو (Mayo Clinic) این بیماری ممکن است با موارد زیر در ارتباط باشد:
- وجود مخمری به نام «مالاسزیا» که در ترشحات چربی روی پوست یافت می‌شود.
- واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن.
خشکی پوست سر
خشکی پوست کف سر نوعی از خشکی پوست است که می‌تواند با پوسته پوسته شدن و خارش نیز همراه باشد. خشکی پوست می‌تواند ارثی باشد و با افزایش سن تشدید شود.
ممکن است فرد تنها به خشکی پوست مبتلا باشد؛ با این وجود، خشکی پوست، اغلب با اگزما همراه است. اگزما نوعی بیماری پوستی غیر واگیردار است که بافت پوست را خشن و پوسته‌پوسته می‌کند و معمولا شدت علائم آن در هر فرد متفاوت است.
چگونه تفاوت بین خشکی پوست سر و شوره سر را تشخیص دهیم؟
خشکی پوست و شوره خفیف سر، ظاهر یکسانی دارند؛ بنابراین برای درمان صحیح، ابتدا باید دقیقا تشخیص دهید دچار کدام یک از این دو بیماری هستید. اگر پوست سر و بدن‌تان به‌طور خفیفی پوسته پوسته می‌شود، برای تشخیص دقیق علت آن، به متخصص پوست مراجعه کنید.
همچنین اگر برخلاف مراقبت‌های پوستی که انجام می‌دهید، پوست‌تان همچنان پوسته پوسته و قرمز می‌شود، باید از متخصص پوست کمک بگیرید. متخصص پوست در زمان شعله‌ور شدن این نوع اختلال پوستی، برای شما ضد التهاب های موضعی قوی‌تر تجویز می‌کند.
علت شوره موی سر چیست؟
شوره شدید سر می‌تواند نشانه کم شستن موها یا بیماری های التهابی پوست باشد که روی پوست کف سر اثر می‌گذارند. سلول‌های مرده پوست به‌طور دائم درحال ریزش هستند. اگر این اتفاق رخ ندهد، این سلول‌ها جمع شده و در نهایت به شکل پوسته‌های زرد یا سفیدرنگ روی لباس ظاهر می‌شوند.
از طرفی، بیماری های التهاب پوستی مانند درماتیت سبورئیک (اگزما)، پسوریازیس یا عفونت قارچی که روی پوست کف سر اثر می‌گذارند هم می‌توانند باعث رشد سریع‌تر سلول‌های پوستی شوند. این امر باعث به وجود آمدن پوسته‌های فراوانی می‌شود که معمولا برطرف کردن آنها حتی با چندین بار شستشوی موی سر نیز غیرممکن است.
نشانه‌ها و علائم شوره سر کدامند؟
شوره شدید یکی از مشکلات پوست کف سر و نشُستن موها، یکی از دلایل اصلی بروز شوره است. معمولا شستشوی موی سر به‌طور منظم با شامپو، شوره موی سر را درمان می‌کند. از طرف دیگر، درمان بیماری های التهابی پوست، که باعث تولید پوسته‌های فراوان می‌شود، می‌تواند تولید پوسته‌های ناخوشایند را کنترل کند. اگر بیماری التهابی پوستی وجود داشته باشد، شوره با خارش پوست سر همراه می‌شود.
متخصصان چگونه شوره را تشخیص می‌دهند؟
برای تشخیص وجود شوره، معاینه بالینی پوست کف سر بسیار ضروری است. گاهی‌اوقات لازم است که پزشک بخشی از پوست کف سر را با جراحی خارج کند تا یک متخصص آسیب‌شناسی (پاتولوژیست) برای تشخیص صحیح به پزشک کمک کند.
متخصصان پوست بیشترین تجربه ممکن در تشخیص صحیح شوره و درمان بیماری های پوست سر را دارند.
راه درمان شوره چیست؟
یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوست کف سر که باعث به وجود آمدن شوره شدید می‌شود درماتیت سبورئیک است. علت این بیماری نامشخص است. برخی معتقدند عامل این بیماری رشد بیش از حد نوعی مخمر پوستی به نام پیتیروسپوریوم (Pityrosporum) یا مالاسزیا است. با این وجود ، یکی از علت‌های آن می‌تواند اختلال در توازن میان میکروب‌های نرمال پوست سر باشد.
این بیماری را می‌توان به راحتی با داروهای موضعی و کم عارضه کنترل کرد. در صورت قطع درمان، این بیماری عود کرده و تشدید می‌شود. هیچ درمان قطعی و مشخصی برای ریشه‌کن کردن این بیماری وجود ندارد.
بهترین شامپو برای شوره شامپویی ست که حاوی پیریتیون زینک ، قطران ذغال سنگ (کَل تار)، اسید سالیسیلیک، سلنیوم سولفید یا کتوکونازول است. در کنار این شامپوها می‌توانید از لوسیون‌ها، محلول‌ها یا فوم‌های موضعی استروئید با قدرت متوسط، به‌صورت یک یا دو بار در روز استفاده کنید.
شواهد قابل توجه ولی نه‌چندان زیادی درباره تأثیر محصولات حاوی روغن درخت چای یا سرکه سیب، بر درمان شوره سر وجود دارد. مطالعه انجام‌شده در استرالیا نشان می‌دهد شامپویی که حاوی پنج درصد روغن درخت چای باشد، می‌تواند شوره موی سر افرادی را که دچار بیماری پوستی دیگری نیستند، کاهش دهد.
بیماری‌های پوستی مختلف روی پوست کف سر اثر می‌گذارند. اگر شامپوهای ضدشوره که در فروشگاه‌ها و داروخانه‌ها به صورت بدون نسخه به فروش می‌رسند مؤثر واقع نشدند، برای انجام معاینه بالینی به متخصص پوست مراجعه کنید.
پیش‌آگهی شوره موی سر
شوره علت‌های مختلفی دارد. شوره‌ای را که به علت نشُستن منظم سر به وجود آمده است اغلب می‌توان با بیشتر شستن موها کنترل کرد.
اگر علت شوره سر ، درماتیت سبورئیک باشد، راه کنترل آن استفاده از شامپوهای مختلف و مصرف محصولات موضعی حاوی کورتیکواستروئید (کورتون) است. باید بدانید که این محصولات، شوره را درمان نکرده و تنها به کنترل آن کمک می‌کنند. با این وجود اگر درمان خود را ادامه ندهید، ممکن است بیماری شما عود کند.
با دنبال کردن منظم فرایند درمان می‌توانید شوره تان را کنترل کنید. مصرف بیش از حد محصولات دارویی، علاوه بر هدر رفتن پول، نتیجه مطلوبی در بلندمدت نیز نخواهد داشت. دیگر بیماری‌های پوست سر که منجر به شوره می‌شوند نیز، نیاز به درمان‌های اختصاصی‌تری دارند.
آیا می‌توان از این بیماری‌ها پیشگیری کرد؟
بهترین راه جلوگیری از ابتلا به شوره موی سر، استفاده منظم از شامپو ضد شوره است.
اگر پوست خیلی خشکی دارید، برای محافظت از پوست‌تان روی مرطوب کننده، وازلین بزنید. برای شستشوی پوست کف سرتان، اختصاصا از شامپوها و نرم کننده‌های حاوی مرطوب کننده استفاده کنید. این شامپوها معمولا به علت اینکه حاوی ترکیبات آبرسان، مانند روغن‌ها هستند، مواد شوینده (دترجنت‌های) کمتری نسبت به صابون دارند.
اگر مبتلا به خارش و پوسته پوسته شدن شدید هستید، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک احتمالا برای شما داروهای موضعی ضدالتهاب تجویز می‌کند.