شاید تا به حال برایتان پیش آمده قرار مهمی دارید یا به یک مهمانی خاص دعوت شده اید. ناگهان بعد از اینکه موهای خود را شستید و لباس‌های شیک و تمیز پوشیدید، متوجه سفیدک‌های ریز لای موها یا روی لباس خود می‌شوید! شوره سر، و درمان شوره سر مشکلی که بیشتر ما آن را تجربه کرده ایم.
شوره، یک اختلال رایج و مزمن پوست سر است. مشخصه‌‌ی آن پوسته پوسته شدن پوست کف سر است. با اینکه شوره سر مشکلی مسری یا جدی نیست، اما ظاهری ناخوشایند دارد. برای همین است که درمان شوره سر و رفع شوره و خارش سر یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افرادی است که به ظاهر خود اهمیت می‌دهند.
خوشبختانه، در بیشتر موارد می‌توان شورهی سر را کنترل کرد. اگر شوره خفیف باشد، با استفادهی روزانه از یک شامپوی ملایم رفع می‌شود؛ اما اگر مشکل جدی باشد، شامپوهای درمانی مؤثرند. متن زیر را بخوانید تا برای رفع شوره سرتان راه حل مناسبی پیدا کنید.
علت ایجاد شوره سر چیست؟
قبل از اینکه به سراغ درمان شوره سر برویم، بهتر است دلایل ایجاد آن را بشناسیم.
۱٫ کم شستن موها
اگر موهایتان را به طور مرتب نشویید، چربی و سلولهای پوست سر تجمع پیدا می‌کنند و پوست سر شوره می‌‌زند.
۲٫ مخمرهایی شبیه قارچ (مالاسه زیا)
“مالاسه زیا” روی کف سر بسیاری از افراد بزرگسال زندگی می‌کند؛ اما در برخی افراد موجب سوزش و خارش پوست سر می شود. همچنین رشد سلولهای پوست را بیشتر می کند.
در نتیجه، سلولهای اضافی پوست می‌میرند، می‌ریزند و به صورت پوسته های سفید روی مو یا لباس دیده می شوند. هنوز مشخص نشده است که چرا مالاسه زیا موجب تحریک پوست کف سر در بعضی افراد می شود.
۳٫ پوست خشک
بیشترِ پوسته پوسته‌های ناشی از پوست خشک، نسبت به علل دیگر بروز شوره، کوچک‌ترند و چربی کمتری دارند. همچنین، قرمزی و التهاب پوست در این مورد کمتر است. اگر شوره سر شما ناشی از خشکی پوستتان باشد، احتمالاً پوست قسمت های دیگری از بدنتان، مانند پاها و دست‌هایتان نیز خشک است.
۴٫ حساسیت به محصولات مراقبت از مو (درماتیت تماسی)
گاهی، حساسیت به مواد مشخصی در محصولات مراقبت از مو یا رنگ مو می‌تواند موجب قرمزی، پوسته پوسته شدن و خارش پوست سر شود.
۵٫ پوست چرب و حساس (درماتیت سبورهای)
این اختلال، یکی از رایج‌ترین علل بروز شوره سر بوده و نشانه‌ی آن، پوستی قرمز و چرب است که با پوسته‌های سفید یا زرد پوشیده شده است. درماتیت سبورهای ممکن است بر پوست سر و نواحی که در آنها غدد چربی فراوان هستند، اثر بگذارد؛ مانند ابروها، اطراف بینی، پشت گوش‌ها، استخوان جناغ سینه، کشاله‌ی ران و گاهی زیر بغل.
راه‌های درمان شوره سر
تقریباً همیشه می‌توانیم شورهی سر را کنترل کنیم، اما ممکن است درمان آن نیازمند آزمون و خطا باشد. به طور کلی، برای رفع شوره سر خفیف، هر روز با شامپوهای ملایم سر خود را بشویید. با این کار سلولهای مرده پوست روی هم انباشته نمی‌شوند و چربی پوست سر کنترل می‌شود.
در صورت مؤثر نبودن شامپوهای معمولی یا برای درمان سریع شوره سر، می‌توانید از شامپو ضد شوره استفاده کنید؛ اما توجه کنید که تمامی این شامپوها یکسان نیستند، باید آنها را امتحان کنید تا شامپویی را بیابید که برایتان مؤثر است.
فراموش نکنید، اگر پس از استفاده از محصولی برای درمان شوره سر، دچار خارش پوست سر، قرمزی و سوزش پوست سر شدید، دیگر از آن محصول استفاده نکنید. اگر واکنشی آلرژیک مانند راش پوستی (دانه‌های قرمز رنگ، برآمده و ریز به طور وسیع)، کهیر یا اختلال تنفسی را تجربه کردید، خیلی سریع به پزشک مراجعه کنید.
برای انتخاب شامپو ضد شوره به ترکیبات آنها دقت کنید.
شامپوهای ضد شوره اغلب حاوی یکی از مواد زیر هستند. دقت کنید، با توجه به علت ایجاد شوره سرتان، ماده موثره شامپو ضد شوره خود را انتخاب کنید.
پیروکتون اولامین: پیروکتون اولامین، ماده ای ضد شوره است. این ماده خواص ضد قارچی دارد و در کنترل علت اصلی ایجاد شوره سر، قارچ های پوست سر به نام مالاسه زیا گلوبوسا، مؤثر است.
سالیسیلیک اسید: این «اسکراب پوست کف سر» به از بین بردن پوسته ها کمک می کند، اما ممکن است موجب خشکی پوست سر و در نتیجه، پوسته پوسته شدن بیشتر آن شود. بعد از استفاده از شامپوهای حاوی این ماده می‌توانید از ماسک مو استفاده کنید.
کل‌تار (قطران زغال سنگ): این ماده به درمان مشکلاتی مثل شوره، درماتیت سبورهای و پسوریازیس کمک می‌کند. این ماده، سرعت مرگ و پوسته پوسته شدن سلولهای پوست را کاهش می‌دهد. اگر رنگ موی شما روشن است، ممکن است این نوع شامپو، رنگ موهایتان را از بین ببرد.
برای درمان شوره سر به این نکات توجه کنید.
- در آغاز درمان، هر روز یا یک روز در میان از بهترین شامپو برای شوره سر خود استفاده کنید. سپس، در صورت نیاز، استفاده از آن را به دو یا سه روز در هفته کاهش دهید.
- اگر یک شامپو در مدت زمان معینی تأثیر داشته و پس از آن تأثیرش را از دست داده است، سعی کنید یکی در میان از دو نوع شامپوی ضد شوره، استفاده کنید.
- تمام دستورالعمل‌های روی شامپوهایی را که استفاده می‌کنید، بخوانید و به آنها عمل کنید؛ زیرا برخی از شامپوها باید چند دقیقه روی سر بمانند، در حالی که برخی دیگر را باید به سرعت با آب بشویید.
- شامپوی قطران زغال سنگ می‌تواند رنگ موی بلوند، خاکستری یا سفید را تغییر دهد؛ پس اگر رنگ موهایتان روشن است، بهتر است از شامپوی ضد شورهی دیگری استفاده کنید.
- شامپوی کل تار (قطران زغال سنگ) ممکن است باعث حساسیت بیشتر پوست کف سر به نور خورشید شود. اگر از این نوع شامپوی ضد شوره استفاده می‌کنید، هنگام بیرون رفتن حتماً باید سر خود را با یک کلاه بپوشانید. همچنین، اگر ممکن است در سایه حرکت کنید.
اگر چند هفته از شامپوها استفاده کرده‌اید اما هنوز آثار شوره روی شانه هایتان نمایان است، با یک پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید. متخصص پوست می‌تواند مشکلتان را به خوبی تشخیص دهد و مناسب ترین برنامه ی درمانی را برایتان تجویز کند.
درمان‌های خانگی برای درمان شوره سر
می‌توانید افزون بر موارد ی که گفته شد، کارهای زیر را برای کاهش احتمال بروز شوره ی سر انجام دهید:
می‌توانید افزون بر مواردی که گفته شد، کارهای زیر را برای کاهش احتمال بروز شورهی سر انجام دهید.
چگونگی کنترل استرس را بیاموزید.
استرس بر سلامت کل بدن تأثیر می‌گذارد و ما را در معرض ابتلا به بیماری‌ها قرار می دهد. استرس حتی می‌تواند باعث بروز شوره شود یا علائم آن را تشدید کند.
به طور مرتب از شامپو استفاده کنید.
اگر پوست سرتان چرب است،برای درمان شوره سر چرب استفادهی روزانه از شامپو ضد شوره چرب می‌تواند از بروز شوره جلوگیری کند.
کمی در معرض نور آفتاب قرار بگیرید.
ممکن است نور آفتاب برای شوره مناسب باشد، اما به دلیل اینکه اشعه‌ی فرابفنش به پوست آسیب زده و احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد، از حمام آفتاب اجتناب کنید؛ در عوض، ساعاتی را بیرون از خانه سپری کرده و حتماً کرم ضد آفتاب به صورت و بدنتان بزنید.
برای درمان شوره سر چگونه آن را تشخیص دهیم؟
نشانه‌های شورهی سر در بسیاری از افراد کاملاً مشخص است.
- پولک‌های چرب و سفید روی مو و شانه‌‌ها
- خارش پوست سر
- پوسته پوسته شدن پوست سر
همان طور که می‌دانید، وسایل گرمایشی داخل خانه باعث خشکی پوست سر می‌شوند، پس، ممکن است این اختلال در پاییز و زمستان تشدید شود؛ اما در طول تابستان بهبود یابد.
شورهی سر در بیشتر موارد به مراقبت پزشکی نیاز ندارد؛ اما در شرایط زیر باید به پزشک متخصص پوست و مو (درماتولوژیست) مراجعه کنید. چون ممکن است شما دچار درماتیت سبورئیک یا بیماری دیگری باشید که مشابه شوره است.
- چند هفته استفاده از شامپو ضد شوره استفاده کرده‌اید اما تأثیری نداشته است.
- استفاده از شامپوی ضد شوره پوست سرتان را قرمز یا متورم می‌کند