رنگ مو چگونه ممکن است به سلامتی‌تان آسیب برساند؟

رنگ مو های تیره‌تر مانند مشکی و قهوه‌ای حاوی مواد شیمیایی بیشتری هستند که ممکن است بیشتر از رنگ‌های روشن‌تر، سرطان‌زا باشند.

درصد نسبتاً زیادی از خانم‌های بالای ۱۸ سال از رنگ مو استفاده می‌کنند و درصدی از مردان بالای ۴۰ سال نیز موهای خود را رنگ می‌کنند.
شاید این سؤال برای شما هم مطرح شده باشد که آیا رنگ مو می‌تواند باعث ابتلا به سرطان شود؟ تحقیقات انجام شده در این زمینه، نتایجی ضد و نقیض و غیرقابل اطمینان ارائه داده‌اند. در سال ۲۰۱۰، آژانس بین‌المللی پژوهش در مورد سرطان نتیجه گرفته که شواهد کافی وجود ندارد که معلوم کند فرد با استفاده از رنگ مو، بیشتر مستعد ابتلا به سرطان می‌شود. از آن به بعد، تحقیقات بیشتری انجام شد و مسائل کمی شفاف‌تر شدند.
رنگ موها زمانی حاوی برخی مواد شیمیایی بود که آزمایشات انجام شده روی حیوانات نشان داده بود سرطان‌زا هستند. در بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۲، فرمولاسیون تمام رنگ موها تغییر داده شد تا حاوی این مواد شیمیایی نباشند. اما همچنان هزاران مواد شیمیایی وجود دارد که تولیدکننده‌های رنگ مو ممکن است از آن‌ها در محصولات خود استفاده کنند و این احتمال وجود دارد که برخی از این مواد شیمیایی سرطان‌زا باشند.
شما هر چه بیشتر در معرض مواد سرطان‌زا قرار بگیرید، احتمال اینکه دچار سرطان شوید بیشتر است.

اینکه شما تا چه اندازه در معرض مواد سرطان‌زای موجود در رنگ مو هستید به عواملی بستگی دارد از جمله:
. چگونگی در معرض قرار گرفتن: افرادی که در سالن‌های آرایشی خدمات مربوط به رنگ مو ارائه می‌دهند، خیلی بیشتر از سایر افرادی که فقط موهایشان رنگ شده است، در معرض مواد شیمیایی هستند.
. مدت زمان استفاده از رنگ مو: افرادی که پیش از سال ۱۹۸۰ که فرمولاسیون رنگ مو تغییر داده شد، شروع به رنگ کردن موهای خود کرده بودند، بیشتر از افرادی که بعد از آن سال شروع به استفاده از رنگ مو کرده‌اند، در معرض مواد شیمیایی‌اند.
. دفعات استفاده از رنگ مو: هر چه شما به دفعات بیشتری از رنگ مو استفاده کنید، بیشتر در معرض مواد شیمیایی موجود در آن خواهید بود.
. رنگ موی مورد استفاده: رنگ موهای تیره‌تر مانند مشکی و قهوه‌ای حاوی مواد شیمیایی بیشتری هستند که ممکن است بیشتر از رنگ‌های روشن‌تر، سرطان‌زا باشند.

محققان اخیراً دریافته‌اند ژنتیک می‌تواند فاکتور مهم دیگری در ارتباط با احتمال ابتلا به سرطان با رنگ مو باشد.

برای آرایشگرهای باردار هم توصیه می‌شود از دستکش استفاده کنند و در محلی کار کنند که دارای تهویه‌ی مناسبی باشد و مهم‌تر این که بیش از ۳۵ ساعت در هفته کار نکنند

چه نوع سرطانی؟

سرطان خون

برخی مطالعات نشان داده‌اند استفاده از رنگ مو، توانسته بود ریسک ابتلا به لنفوم غیرهوچکین و سرطان خون در زنان را افزایش بدهد اما بیشتر این خانم‌ها، پیش از سال ۱۹۸۰ استفاده از رنگ مو را شروع کرده بودند. سایر مطالعات نشان می‌دهند ارتباطی میان رنگ مو و این سرطان‌ها وجود ندارد.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ نیز نشان داد ارتباط قابل‌توجهی میان رنگ مو و سرطان خون وجود ندارد. از طرفی دیگر، پژوهشی در سال ۲۰۱۸ نشان داد زنانی که از رنگ مو استفاده می‌کنند ممکن است در معرض ابتلا به لنفوم غیرهوچکین باشند، خصوصاً آن‌هایی که به مدت ۲۰ سال یا بیشتر از رنگ مو استفاده کرده‌اند.

سرطان مثانه

در پژوهشی معلوم شد افرادی که به طور مرتب با رنگ مو کار می‌کردند، ریسک ابتلا به سرطان مثانه در آن‌ها کمی افزایش یافته بود. اما سایر پژوهش‌ها، شواهدی مبنی بر ارتباط میان سرطان مثانه و رنگ مو ارائه نداده‌اند.

سرطان سینه

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ نشان داد میان رنگ‌های تیره‌ی مو و سرطان سینه در زنان آفریقایی آمریکایی ارتباطی وجود دارد. اما به گفته‌ی خود محققان این مطالعه محدودیت‌هایی داشته و بنابراین به تحقیقات بیشتری نیاز است.

سرطان پروستات

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ دریافته رنگ مو می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش بدهد؛ اما کارشناسان عقیده دارند این مطالعه ارزشمند نیست زیرا مشکلاتی در نحوه‌ی اجرا و تفسیر این مطالعه وجود داشته است.
پژوهش دیگری در مورد ارتباط رنگ مو و سرطان پروستات انجام نشده است و بنابراین شواهد دیگری در این مورد وجود ندارد.

کدام نوع رنگ مو، خطر بیشتری برای سلامتی دارد؟

رنگ موها دو نوع دارند و تفاوتشان در چگونگی تغییر دادن رنگ اصلی مو و مدت زمان ماندگاری رنگ مو است:

رنگ موی اکسیداتیو (دائمی)

رنگ موی اکسیداتیو حاوی موادی مثل آمونیاک و پراکسید هیدروژن است. آمونیاک، لایه‌ی بیرونی بدنه‌ی مو را باز می‌کند و رنگ‌دانه‌های طبیعی مو را از بین برده و رنگ‌دانه‌های جدید را به بدنه‌ی مو می‌چسباند. این اتفاق به طور دائمی رنگ موهایتان را تغییر می‌دهد.

رنگ موی غیر اکسیداتیو (موقتی و نیمه دائمی)

رنگ موی غیر اکسیداتیو، بدنه‌ی مو را فقط می‌پوشاند یا رنگ دار می‌کند. این نوع رنگ مو به این دلیل که نمی‌تواند رنگدانه‌های طبیعی مو را تخریب کند، نمی‌تواند رنگ‌هایتان را روشن‌تر کند و فقط آن‌ها را تیره‌تر می‌کند.
رنگ موی غیر اکسیداتیو دو نوع دارد:

. نیمه دائمی: این رنگ موها، مدت زمان کوتاهی وارد بدنه‌ی مو می‌شوند و بعد از چند هفته یا حدوداً پنج بار شستشو از بین خواهند رفت.
. موقتی: این رنگ موها جوری طراحی شده‌اند که بعد از یک بار شستشو پاک شوند.

رنگ موهای اکسیداتیو دارای مواد شیمیایی بیشتری نسبت به رنگ موهای غیر اکسیداتیو هستند. این رنگ موها قوی‌تر بوده و بیشتر ممکن است به پوست سر آسیب بزنند. در نتیجه زمینه‌ای برای نفوذ رنگ مو به بدن فراهم می‌شود. بنابراین اگر برخی از این مواد شیمیایی سرطان‌زا باشند، احتمال سرطان‌زا بودن رنگ موی اکسیداتیو نسبت به رنگ موی غیر اکسیداتیو بیشتر خواهد بود.

دکلره کردن در برابر رنگ کردن مو

دکلره یک عامل اکسیداتیو است که رنگدانه‌های مو را تخریب می‌کند و در نتیجه مو کاملاً روشن می‌شود. رنگ موهای موقتی یا نیمه دائمی، عامل اکسیداتیو ندارند، بنابراین نمی‌توانند موهای طبیعی شما را روشن کنند. رنگ مو ترکیبی از عامل اکسیداتیو، آمونیاک و عوامل رنگی است و نقطه‌ی مقابل دکلره می‌باشد زیرا به موهایتان رنگدانه اضافه می‌کند. عامل اکسیداتیو موجود در رنگ مو معمولاً پیش از افزودن رنگدانه‌های جدید به مو، رنگدانه‌های طبیعی آن را تخریب می‌کند.

در مورد نقایص جنینی چه طور؟

نگرانی دیگری که برای بسیاری از خانم‌ها مطرح است خطر نقص جنینی هنگام تولد است؛ چه از طریق استفاده شخصی از رنگ مو و چه از طریق در معرض آن قرار گرفتن در محیط کار.
برخی از مطالعات حیوانی اثرات تراتوژنیک یا ایجاد نقص در هنگام تولد را با دوزهای بسیار بالا نشان داده‌اند؛ اما در مورد انسان‌ها ارتباطی مشاهده نشد که احتمالاً به این دلیل است که جذب مواد شیمیایی از طریق پوست بسیار محدود است. با این وجود پزشکان متخصص برای احتیاط، توصیه می‌کنند که خانم‌ها در دوران بارداری رنگ کردن موهایشان را نهایتاً به سه تا چهار بار محدود کنند. برای آرایشگرهای باردار هم توصیه می‌شود از دستکش استفاده کنند و در محلی کار کنند که دارای تهویه‌ی مناسبی باشد و مهم‌تر این که بیش از ۳۵ ساعت در هفته کار نکنند.

چگونه می‌توان از رنگ مو با امنیت بیشتری استفاده کرد؟

به طور کلی با توجه به نتایج تحقیقات متناقض در مورد رنگ مو و سرطان، FDA دستورالعمل‌های زیر را برای استفاده ایمن صادر می‌کند: 
– رنگ مو را فقط به اندازه‌ی زمان توصیه شده، روی سرتان بگذارید.
– هنگام رنگ کردن مو دستکش بپوشید.
– بعد از رنگ‌آمیزی، پوست سر را به خوبی با آب بشویید.
– هرگز محصولات رنگ موی مختلف را با هم مخلوط نکنید.
با رعایت تمام دستورالعمل‌ها و هشدارها، در صورت وجود سایر مشکلات مانند درماتیت تماسی یا حساسیت به رنگ مو از استفاده آن خودداری کنید.

منبع سایت تبیان