تاریخچه بادبزن

بادبزن­ها به منظور ایجاد جریان هوا و خنک سازی ساخته شده اند. معمولا شکلی به صورت نیم دایره دارند و از جنسی نازک همچون مقوای نازک یا کاغذ با چین­های آکاردئونی ساخته شده است. با وجود این چین­ها می­توان بادبزن را حول یک محور جمع کرد.

در زمان­های بسیار دور از برگ درخت نخل بادبزن تهیه می­کردند. رفته رفته بادبزن­ها از علف و ساقه گیاهان ساخته شد.

خرابه­ های باستان شناسی و متون قدیمی گواه آن است که از چهار قرن قبل از میلاد بادبزن­های دستی در یونان مورد استفاده قرار می­گرفته است که تحت عنوان ریپیس شناخته می­شد.

اولین بادبزن­های دستی در اروپا بادبزنی تشریفاتی بود که در قرن ششم میلادی مورد استفاده قرار گرفت. این بادبزن­ها در میان رقصندگان فلامینگو در اسپانیا بسیار محبوب بود و استفاده از آن در میان نجیب زادگان رایج گشته بود.

در قرن ۱۷ ام میلادی بادبزن­های تاشو و فرهنگ وابسته به آن در کشور ژاپن باب شد. در قرن ۱۸ میلادی این بادبزن­ها به درجه بالایی از آثار هنری دست پیدا کردند و در اروپا اغلب توسط هنرمندان متخصص با برگ یا چوب ساخته می­شدند. بادبزن­هایی از ابریشم و یا کاغذهای پوستی که توسط هنرمندان نقاشی می­شدند از چین به هند شرقی وارد می­شدند.

در قرن ۱۸ و ۱۹  میلادی استقاده از بادبزن­های دستی با صفحه تخت و محکم که تاشو نبود مورد استفاده قرار گرفت. این بادبزن­ها همچون بادبزن­های تاشو به راحتی قابل حمل نیودند. تا اواسط قرن هجدهم که خانه ها توسط کوره گرم می­شد و خانواده نزدیک آن می­نشستند. این بادبزن برای محافظت صورت بانوان در مقابل گرمای آتش مورد استفاده قرار می­گرفت.

این بادبزن­ها از یک صفحه تخت از ابریشم، چرم، و یا پاپیه ماشه بر روی قاب با یک دسته ثابت که اکثرا جنس آن از چوب بود ساخته می­شد. این صفحه اغلب با منظره­هایی از گل­ها و پرندگان بهشتی با صحنه­های مذهبی نقاشی می­شود. اما از قدیمی ترین بادبزن­های کشور چین بادبزنی بافته شده از بامبو است که مربوط به قرن دوم قبل از میلاد می­باشد.

دو کشور چین و ژاپن ادعا می­کنند که مبدع بادبزن­های تاشو بوده اند. ژاپنی­ها معتقدند که سلسله مینگ در آن­ها الگو گرفته اند. آن­ها این ابداع را به همسر یکی از قهرمانان جوانمرگ تاریخ ژاپن نسبت می­دهند. داستانی در این باره موجود است که این بانو در غم از دست دادن همسر خویش در معبد “می ئی دو” در کیوتو به گوشه نشینی پرداخته بود و روحانی بزرگ معبد که ناخوش و تب دار شده بود را به وسیله بادبزن تاشویی که با کاغذ ساخته بود شفا داد. از این رو این معبد ، معبود کسانیست که بادبزن تولید می­کنند. بسیاری از بادبزن فروشی­ها در ژاپن “می ئی دو” نام گرفته اند.

تفاوت بادبزن­های چینی و ژاپنی در مواد مورد استفاده و طرح هایشان می­باشند. بادبزن تاشو از وسایل خانواده­های اشرافی ژاپنی بوده است که به آن “اوچیوا” می­گویند. ژاپنی­ها برای ساخت این بادبزن­ها، بیشتر از کاغذ ژاپنی و باریکه­های خیزران استفاده می­کنند. تا همین چند سال پیش ژاپنی­ها بخصوص در تابستان از این بادبزن های تاشو برای خنک کردن خود استفاده می­کردند.

از فرهنگ­های استفاده از بادبزن­ها در ژاپن این بود که باد زدن خود در میان بزرگترها از ادب به دور بود و همچنین هنگام حرف زدن با بزرگترها و یا افراد بلند پایه جلوی دهان خود را با بادبزن باز شده می­پوشاندند. بادبزن باز شده نزد ژاپنی­ها  نشان از گشایش کارها می­باشد و بسیاری از مردم دیوارها را با نقش بادبزن گشوده زینت می­بخشند.

هنگامی که مهمانی خسته از راه می­رسید کسی از اهل خانه با اچیوا مهمان را به آرامی باد میزد. اوچیوا از وسایل ضروری در نمایش­های ژاپنی بوده و قصه گو از آن به جای دفتر، کتاب، ظروف خانه، نامه ، شمشیر کوتاه ، چوب غذاخوری و … استفاده می­کند.