موها نقش زیادی در زیبایی و اعتماد به نفس ما دارند. شاید برایتان عجیب باشد که حدود ۱۴۷ میلیون نفر از جمعیت کل جهان به بیماری ریزش موی سکه ای (آلوپسی آره آتا) مبتلا هستند. بد نیست بدانید احتمال ابتلای هر فرد به این بیماری ۲٫۱ درصد است.
اما، نشانه‌های طاسی سکه‌ای چیست و آیا می‌توانیم از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنیم؟ مقاله‌ی زیر را بخوانید تا پاسخ این پرسش‌ها را بیابید.
ریزش موی سکه‌ای چیست؟
طاسی سکه‌ای یک بیماری پوستی است. در این بیماری، معمولاً موهای فرد مبتلا (بیشتر موهای سر) به صورت لکه‌ای می‌ریزد. در ریزش موی سکه‌ای (منطقه‌ای) ریزش موها به صورت ناگهانی، در یک منطقه و با حاشیه‌ای مشخص بروز می‌کند.
معمولاً موها دوباره پس از ۱۲ ماه یا کمتر رشد می‌کنند. اما، ممکن است این بیماری برای بسیاری از افراد طولانی‌تر باشد و شدت بیشتری داشته باشد. ریزش موی سکه‌ای در برخی افراد کچلی کل سر (آلوپسی توتالیس) و از بین رفتن موهای کل بدن (آلوپسی یونیورسالیس) را به دنبال دارد.
ریزش موی سکه‌ای یک بیماری خود ایمنی است. خود ایمنی هنگامی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های خود بدن حمله می‌کند.
در طاسی سکه‌ای، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول‌های مو (بخش مهمی از بدن که وظیفه‌اش ایجاد و رشد موست) به خصوص فولیکول‌های داخل پوست سر، حمله می‌کند.
آیا عوامل ژنتیکی در ریزش موی سکه ای افراد تاثیر گذار است؟
علت ریزش مو می‌تواند وراثت، تغییرات هورمونی، بیماری ها یا عوارض جانبی برخی داروها باشد. عوامل ژنتیکی (ارثی) در ابتلا به این بیماری نقش مهمی دارند. به ویژه، زمانی که این بیماری در سن کمتر از ۳۰ سال رخ دهد.
تقریباً ۴۰ درصد از افراد که به طاسی سکه‌ای مبتلا شده‌اند. دست کم یکی از اعضای خانواده‌‌‌شان به چنین بیماری‌ای مبتلا بوده است.
خطر ابتلا به ریزش موی سکه ای معمولاً در افراد مبتلا به برخی بیماری‌ها بیشتر است. آسم، تب یونجه، بیماری‌های تیروئیدی، لک و پیس (شرایطی که در آن بخش‌هایی از پوست رنگ خود را از دست می‌دهد)، کم خونی پرنیشیوز و سندروم داون از این جمله‌اند.
گرچه، متخصصان زمانی معتقد بودند بیماری طاسی سکه‌ای ممکن است ناشی از فشار عصبی باشد، تحقیقات جدید چنین احتمالی را رد می‌کند.
تقریباً ۶۰ درصد از مبتلایان طاسی سکه‌ای، اولین بار قبل از ۲۰ سالگی ریزش موی سر خود را تجربه کرده‌اند. معمولاً، بعد از این اتفاق موها دوباره رشد می‌کنند. اما، احتمال بازگشت این بیماری نیز وجود دارد. ایجاد لکه‌های بی موی جدید ممکن است با رشد مجدد مو در لکه‌های قبلی هم زمان باشد.
آیا ممکن است کودکتان طاسی سکه‌ای را از شما به ارث ببرد؟
نگرانی بزرگسالان مبتلا به طاسی سکه‌ای را درباره‌ی انتقال این بیماری به فرزندانشان و ریزش مو در کودکان درک می‌کنیم. به هر حال، به دلیل پیچیدگی‌های بیماری طاسی سکه‌ای، پیش بینی اینکه آیا فرزند شما نیز به این بیماری مبتلا می‌شود یا خیر تقریباً غیر ممکن است.
دانشمندان معتقدند که جز عوامل وراثتی، عوامل ژنتیکی و محیطی نیز در این بیماری نقش دارند. در واقع، همه‌ی والدین، بیماری طاسی سکه‌ای خود را به فرزندانشان منتقل نمی‌کنند.
نشانه‌های ریزش موی سکه‌ای
همه‌ی انواع این بیماری با ریزش مو همراه‌اند. اما، الگو و میزان ریزش مو و زمان رشد مجدد موها را نمی‌توان پیش بینی کرد.
باید به این نکته توجه داشته باشید که نشانه‌های بیماری طاسی سکه‌ای در هر فرد متفاوت است. با این حال، نشانه‌های مشترکی از این بیماری وجود دارد که دانستن و تشخیص آنها مفید است. بهترین راه برای تشخیص این بیماری مراجعه به پزشک است.
موارد زیر از نشانه‌های بیماری طاسی سکه‌ای است:
- ایجاد لکه‌های کچلی کوچک و گرد (یا بیضی) در پوست سر، بخش‌هایی از ریش یا نواحی مو دار بدن
- ریزش و رشد مجدد مو به صورت هم زمان در قسمت‌های مختلف بدن
- ریزش قابل توجه مو در طول یک دوره‌ی بسیار کوتاه
- ریزش مو که اغلب به جای هر دو طرف، در یک طرف پوست سر است.
- موهایی شبیه «علامت تعجب» که قسمت پایینِ آنها باریک‌تر از قسمت بالایی است.
- ایجاد فرورفتگی‌های ریز و لکه روی ناخن‌ها
پیشنهادهایی برای درمان و مراقبت از قسمت‌های آسیب دیده
ریزش موی سکه‌ای، خلاف بسیاری از بیماری‌های پوستی با جوش، قرمزی، کهیر یا خارش شدید همراه نیست. با این حال، بسیاری از مبتلایان به این بیماری می‌دانند که باید پوست سر، گوش‌ها و صورت خود را از نور مستقیم آفتاب دور نگه دارند. افزون بر این، پوست بی مو به سرما نیز حساس‌تر است.
با توجه به نوع طاسی سکه‌ای، سن و میزان ریزش مو، درمان‌های متفاوتی برای مهار حملات سیستم ایمنی و یا تحریک فولیکول‌های مو وجود دارد. شیوه‌های درمانی به ویژه، برای افرادی که کمتر از ۵۰ درصد موهای خود را از دست داده‌اند (به شکل خفیف‌تری این بیماری گرفتار شده‌اند) متفاوت است.
پزشکان برای بیمارانی که بیش از ۵۰ درصد موی سر یا قسمت‌های دیگر بدنشان را از دست داده‌اند، داروهای خوراکی و تزریقی تجویز می‌کنند.
هرچند، ممکن است این داروها برای همه‌ی این بیماران مؤثر نباشند. به همین دلیل، قبل از مصرف دارو بهتر است درباره‌ی عوارض و فواید این داروها با پزشک خود مشورت کنید.
درمان ریزش موی سکه ای از نوع خفیف
تزریق موضعی کورتیکواستروئیدها
این روش درمانی رایج‌ترین شکل درمان بیماری طاسی سکه‌ای است. دارو با سوزن‌های بسیار کوچک به مناطق طاس تزریق می‌شود. پزشک متخصص پوست معمولاً هر ۴ تا ۶ هفته تزریق‌های لازم را انجام می‌دهد.
مزایا:
اگر تزریق کورتیکواستروئیدها موفقیت آمیز باشد، حدوداً ۴ هفته بعد از آخرین تزریق، موها رشد می‌کنند. تا کنون، عوارض جانبی اندکی از این نوع درمان شناسایی شده است.
معایب:
تزریق کورتیکواستروئیدها (مانند تمام روش‌های درمانی ریزش موی سکه‌ای) منجر به جلوگیری از ریزش مو در ناحیه‌های جدید سر نمی‌شود. هرچند این درمان عوارض جانبی کمی دارد، ممکن است بر اثر ترزیق، حفره‌های کوچکی روی پوست ایجاد شود. البته، با گذر زمان این حفره‌ها از بین می‌روند.
ممکن است بیماران در حین تزریق احساس سوزن سوزن شدن داشته باشند یا حس ناخوشایندی را در محل تزریق دارو تجربه کنند. اما، معمولاً این درد یا احساس ناخوشایند بعد از خروج از مطب تمام می‌شود.
ماینوکسیدیل
در این روش درمانی برای تحریک موی سر، شامپو و یا محلول موضعی ماینوکسیدیل، روی پوست سر، ابرو و ریش زده می‌شود.
مزایا:
اگر موهای فرد با مصرف ماینوکسیدیل موضعی به صورت کامل رشد کند، درمان متوقف خواهد شد. این دارو به آسانی استفاده می‌شود و عوارض جانبی کمی دارد.
معایب:
ماینوکسیدل موضعی در درمان بیماران مبتلا به ریزش موی شدید به تنهایی، مؤثر نیست.
کورتیکواستروئیدهای موضعی
یکی دیگر از راه های درمانی که این مقاله معرفی می‌کند، کورتیکواستروئیدها هستند. در بیماری طاسی سکه‌ای، کورتیکواستروئیدهای موضعی به کاهش التهاب در اطراف فولیکول مو کمک می‌کنند. استروئید موضعی در اشکال مختلف مانند محلول، لوسیون، فوم، کرم یا پماد موجود است.
مزایا:
طبق مطالعات، استفاده از استروئیدهای موضعی ریزش مو را کاهش می‌دهد. افزون بر این، با استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی بسیار قوی، موها دوباره رشد می‌کنند (تا حدود ۲۵ درصد). همچنین، این داروها برای درمان کودکان مبتلا به ریزش موی سکه ای مناسب هستند.
معایب:
تاثیر کورتیکواستروئیدهای موضعی به جذب آن در پوستِ سر وابسته است.
پماد یا کرم آنترالین
این داروی قیر مانند (که بیشتر برای بیماری پسوریازیس استفاده می‌شود) یکی از درمان‌های رایج ریزش موی سکه‌ای است. آنترالین روزی یک‌بار روی نواحی بدون مو مصرف و بعد از مدت کوتاهی (معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه یا چند ساعت) شسته می‌شود.
مزایا:
اگر استفاده از پماد آنترالین مؤثر باشد، معمولاً بین ۸ تا ۱۲ هفته شاهد رشد موهای جدید خواهید بود.
معایب:
آنترالین، ممکن است به طور موقت روی پوست سوزش ایجاد کند و پوست در حالِ درمان را به رنگ قهوه‌ای در آورد. به هر حال، برخی از بیماران می‌توانند دوره‌های کوتاه‌تری از آنترالین استفاده کنند و با این کار عوارض جانبی آن را کاهش دهند؛ بدون اینکه تأثیرات درمانی این دارو کم شود.
اگر به ریزش موی سکه ای مبتلا هستید، احتمالاً با خواندن این مقاله اطلاعات جدیدی از این بیماری پوستی به دست آورده‌اید. بی شک، دانسته‌های جدید در مقابله با این بیماری به شما کمک می‌کنند