علت و راه های درمان ریزش مو مردان (ریزش مو ارثی)
ریزش مو مردان و یا ریزش مو ارثی، به ریزش موی سر آقایان اشاره دارد و زمانی اتفاق می‌افتد که سطح هورمون‌ها در طول عمر و به ویژه در سنین بالاتر تغییر کند. این نوع ریزش مو، علل مختلفی دارد و درمان‌های پزشکی و دارویی متفاوتی نیز برای آن ارائه شده است. با کمک این روش‌های درمان ریزش مو مردان می‌توان ریزش مو را کنترل و یا میزان آن را کاهش داد. در ادامه به عوامل ریزش مو مردان و روش‌های درمانی آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید…
طبق آمار ۵۰ میلیون مرد در ایالات متحده آمریکا به این نوع ریزش مو مبتلا هستند و نیمی از کل مردان جهان نیز تا سن ۵۰ سالگی به این نوع ریزش دچار می‌شوند. اگر چه این عارضه بخش مهمی از فرآیند پیری برای میلیون‌ها مرد، در سراسر جهان است، اما ریزش مو می‌تواند از نظر روانشناختی و روحی بسیار ناراحت کننده باشد.
گاهی اوقات ریزش موی ناگهانی و غیر منتظره می‌تواند نشان دهنده یک وضعیت و یا بیماری جدی در بدن باشد که نیاز به درمان پزشکی دارد.
حقایقی درباره ریزش مو مردان
در این قسمت نکات کلیدی و در ادامه جزئیات بیشتری را در مورد این نوع ریزش مو بیان خواهیم کرد.
- ریزش مو در مردان یا آلوپسی آندروژنیک معمولا در اثر تغییر سطح هورمون‌های بدن در دوران زندگی اتفاق می‌افتد.
- از دست دادن مو از نظر روانشناختی ناراحت کننده است و ممکن است به درمان‌های مختلفی نیاز داشته باشد.
- سایر علل ریزش مو می‌تواند ناشی از کمبود مواد مغذی، عفونت‌ها و برخی شرایط روحی و روانی باشد.
و روش‌های درمان ریزش مو مردان نیز شامل داروها، لیزر، پرتو درمانی و پیوند مو می‌شود.
علت ریزش مو در مردان چیست؟
معمولا هنگامی که سه عامل اصلی ژنتیک، سن و هورمون‌ها دچار تداخل می‌شوند، آقایان موهای خود را از دست می‌دهند. عوامل ژنتیکی دلیل کوچک شدن تدریجی فولیکول‌های مو (حفره‌های کوچک در پوست سر) شناخته می‌شود. در این حالت روز به روز موها نازک‌تر و ظریف‌تر می شود؛ تا جایی که دیگر روی سر، مویی رشد نمی‌کند.
آقایان سفید پوست، با توجه به سن و ساختار ژنتیکی خود، اکثرا درجاتی از ریزش مو را تجربه می‌کنند. ریزش مو مردان ۵۰ درصد از آقایان سفید پوست را تا قبل از ۵۰ سالگی و ۸۰ درصد آنان را تا قبل از ۷۰ سالگی تحت تاثیر قرار می‌دهد. سایر ملیت‌ها مانند چینی‌ها و ژاپنی‌ها کمتر تحت تاثیر این نوع ریزش مو قرار می‌گیرند. اگر در اقوام درجه یک و دوم شما ریزش مو به این شکل وجود دارد، ریسک بیشتری برای طاسی دارید.
آیا ریزش مو می‌تواند نشانه بیماری باشد؟
بر اساس نظر خانه‌ی مرجع ژنتیک، امکان ریزش مو در آقایان مبتلا به سرطان پروستات، دیابت، چاقی و فشار خون بالا، بیشتر است. این ریزش می‌تواند به عنوان واکنش شما به استرس یا پس از یک بیماری یا جراحی مهم یا به عنوان عارضه جانبی مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد انعقاد یا رقیق کننده‌های خون و مکمل‌های ویتامین A رخ دهد.
ریزش مو گاهی اوقات نشان دهنده بیماری‌های جدی مانند لوپوس، عفونت قارچی و یا مشکلات تیروئید است. سایر علل احتمالی ریزش مو عبارتند از:
- کمبود آهن
- ازدیاد ویتامین A که معمولا در نتیجه استفاده از داروهای رتینوئید ایجاد می‌شود
- بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا لوپوس
- سوء تغذیه
- استفاده از ضد انعقادها یا رقیق کننده‌های خون
- ابتلا به تلوژن افلوویوم که اختلالی در چرخه رشد مو است
تعدادی از تغییرات ژنتیکی با ریزش مو مردان مرتبط است، اما بر اساس تحقیقات، فقط ژن گیرنده آندروژن (AR) تایید شده است. تحقیقات دیگری نشان می‌دهد که ممکن است مقدار غیرطبیعی پروستاگلاندین D2 نیز به ریزش مو مرتبط باشد. اگر نگران هستید که ریزش مو ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری باشد، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
راه های درمان ریزش مو مردان
بسیاری فکر می‌کنند که ریزش مو به عنوان بخشی طبیعی از بالا رفتن سن است و نیاز به درمان آن را جدی نمیگیرند. با این حال، ریزش مو می تواند اثرات روانشناختی منفی، مانند پایین آمدن سطح اعتماد به نفس را به همراه داشته باشد. در بعضی موارد این مشکل، حتی باعث ایجاد افسردگی می‌شود. برخی درمان‌ها که ممکن است باعث کاهش ریزش مو شود.
۱٫ درمان با دارو
مرکز غذا و داروی ایالات متحده (FDA) دو نوع درمان دارویی را برای ریزش مو مردان تایید کرده است:
ماینوکسیدیل
ماینوکسیدیل، نوعی درمان موضعی پوست سر است؛ این دارو به صورت بدون نسخه و در داروخانه‌ها به عنوان لوسیون یا فوم در دسترس قرار دارد. همچنین گزارش شده که این محصول روی فرق سر، تاثیر زیادی دارد.
ماینوکسیدیل در ابتدا برای کنترل فشار خون مورد آزمایش قرار گرفت، اما برخی افراد هنگام استفاده از آن، متوجه رشد موی بیشتری (به عنوان عارضه جانبی این دارو) شدند. دقیقا مشخص نیست که مکانیزم عملکرد آن در جلوگیری از ریزش مو چگونه است.
مشاهده نتیجه استفاده از ماینوکسیدیل ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد و برای حفظ اثر درمانی، باید آن را به طور نامحدود و منظم استفاده کنید. عوارض جانبی استفاده از ماینوکسیدیل شامل مشکلات پوستی، از جمله خارش و سوزش، کهیر، تورم، حساسیت و درماتیت تماسی است.
استفاده از این دارو به ندرت عوارضی همچون تاری دید، درد قفسه سینه، ضربان قلب بالا یا نامنظم، گر گرفتگی، سردرد، احساس سبکی سر، سرگیجه و بی‌حسی یا گزگز در صورت یا اندام‌ها را به دنبال دارد؛ اما مصرف آن ممکن است باعث افزایش سریع وزن شود.
فیناستراید و دوتاستراید
فیناستراید، نوعی داروی خوراکی نسخه‌ای برای درمان ریزش مو مردان است. درواقع فیناستراید نوعی بازدارنده ۵ آلفا ردوکتاز و تولید کننده دی هیدروتستسترون(DHT) است.
DHT، هورمون مردانه‌ای است که نقش مهمی در کوچک کردن فولیکول‌های موی پوست سر دارد. این دارو مانع تشکیل این هورمون در پوست سر شده و پیشرفت طاسی مربوط به DHT را کاهش می‌دهد.
برای دیدن اثرات این دارو نیز، بیشتر از ۶ ماه زمان نیاز است. قرص ۱ میلی گرم آن معمولا باید یک بار در روز و حداقل به مدت ۳ ماه مصرف شود. با قطع مصرف قرص، اثرات آن نیز از بین خواهد رفت.
در موارد بسیار نادری، فیناستراید می تواند باعث اختلال عملکرد جنسی شود. این اختلالات ممکن است شامل کاهش میل جنسی، مشکل در نعوظ و اختلال در انزال شود. سایر عوارض جانبی آن عبارتند از:
- حساسیت یا بزرگ شدن بافت سینه
- بثورات پوستی
- تورم لب‌ها، زبان یا صورت
- دردهای شکمی
- کمر درد
- اسهال
- سرگیجه
- سردرد
دوتاستراید نیز مشابه فیناستراید و مهار کننده آنزیم ۵ آلفا ردوکتاز است.
۲٫ درمان با شامپو
دو روش دیگر برای درمان ریزش مو در آقایان وجود دارد که هر دو در قالب مصرف شامپویی طراحی شده‌اند و برای تهیه آنها نیازی به نسخه پزشک نیست:
- کتوکونازول ۲ درصد
- پریتیون زینک ۱ درصد
البته میزان تاثیراین شامپوها احتمالا کمتر از فیناستراید و ماینوکسیدیل است.
۳٫ کاشت مو
کاشت مو، گرفتن مو از نقاط دیگر بدن و پیوند آنها به پوست سر است. موهای قسمت پشت و پایین سر نسبت به آندروژن ها مقاوم تر هستند و به همین دلیل در پیوندهای جراحی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. موهایی که به نواحی طاسی پیوند می‌خورند، عموما نسبت به هورمون‌های مردانه مقاوم‌تر هستند.
روش‌های جراحی که به طور قطع موجب درمان ریزش مو مردان می‌شود، نیز شامل موارد زیر می‌شود:
- برداشتن یک نوار پوست از بخش دیگری از سر که دارای مو است و قرار دادن آن روی ناحیه ای که دچار طاسی است.
- پیوند مو به صورت دانه دانه؛ که از زخم شدن پوست سر جلوگیری می‌کند.
این جراحی‌ها بسیار گران هستند و معمولا تحت پوشش بیمه قرار نمیگیرند.
در جریان انتشار تحقیقی در سال ۲۰۱۳، دانشمندان موفق شدند فولیکول‌های موی جدیدی در آزمایشگاه بسازند که بعد از کاشت روی بدن موش‌ها، مجددا رشد کند. درواقع این تنها روشی است که تا کنون برای رشد موهای جدید کشف شده است.
۴٫ لیزر و نور درمانی
لیزر و نور درمانی، روش‌های محبوبی به حساب می‌آیند؛ اما تاکنون مشاهده نشده که این روش‌ها باعث کندی یا جلوگیری از روند ریزش مو در مردان شود، حتی FDA نیز اثربخشی آنها را تایید نکرده است. یک دوره لیزر درمانی ممکن است ۶ تا ۱۲ ماه طول بکشد.
۵٫ گزینه‌های دیگر
طبق این گزارش، مصرف هیچ گونه ویتامین یا مکملی توسط FDA برای درمان ریزش مو در مردان به صورت موثر و بی‌خطر تایید نشده است. با این حال به دلیل این که چاقی، دیابت و فشار خون بالا با ریزش مو در ارتباط هستند، پیروی از یک رژیم غذایی سالم، انجام فعالیت‌های ورزشی و خودداری از مصرف بیش از حد الکل می‌تواند خطر ریزش مو را کاهش دهد.
با تمام این اوصاف، بسیاری از آقایان تصمیم به درمان این مشکل نمیگیرند و یا حتی انتظار این را ندارند که موهایشان به طور طبیعی رشد کند. بعضی دیگر نیز از کلاه گیس و موی مصنوعی استفاده می‌کنند.
گزینه‌های دیگر نیز شامل تغییر مدل مو، تراشیدن کل موی سر، یا ریش گذاشتن می‌شود. یک آرایشگر خوب می‌تواند به شما کمک کند که کدام گزینه برایتان مناسب‌تر است.
در این مقاله به عوامل تاثیر گذار در ریزش مو مردان یا ارثی و روش‌های درمانی آن پرداخته شد. اما قبل از به کار گرفتن هر یک از روش‌های ذکر شده، با پزشک متخصص مشورت کنید تا از بهترین و تاثیر گذارترین روش با عوارض جانبی کمتر استفاده کنید.