امروزه در بین ایرانیان برخی آداب و رسوم با شور و هیجان خاصی اجرا می شوند که ریشه در سنت ها ی باستان و آیین زرتشت دارد در حالی که بعضی از آن ها با فرهنگ امروز ترکیب شده اند . ما در اینجا هشت سنت منحصر به فرد که در فقط در ایران دیده می شوند ، پرداخته ایم. امیدواریم برای شما نیز جالب و مفید باشد.
تعارف
تعارف هسته ی اصلی رفتار اجتماعی در ایران است. به زبان ساده ، نوعی احترام واقعی یا جعلی است که در آن فرد احساسات واقعی خود را نشان نمی دهد. تعارف توضیح گسترده و پیچیده دارد اما در اینجا فقط به چند نمونه اشاره می کنیم که نمی توان از انجام آن سر بازکرد ؛
وقتی چیزی به شما پیشنهاد می شود ، شما باید قبل از قبول ، حداقل سه بار مودبانه آن را رد کنید و قبول آن بدون انجام این کار ، بسیار گستاخانه است. به همین ترتیب ، شما هم باید سه بار پیشنهاد دهید! ایرانیان حتی برای در هنگام فروش و در دریافت هزینه می گویند ” قابل شما را ندارد ” این غیر صادقانه ترین تعارفی است که در هنگام پرداخت پول گفته می شود. یکی دیگر از تعارف ها در احوال و پرسی است به این صورت که که در جواب “حالت چطوره ؟ ” از اصطلاحات ” قربان شما ” ، ” فدای شما ” استفاده می کنند درحالی که میتوانند فقط بگویند ” خوبم ” اما این تعارفات بسیار مودبانه تر هستد ولی برای کسانی که به آن عادت ندارند ممکن است خیلی عجیب و غریب باشد.
آب ریختن پشت سر مسافر
وقتی دوست یا یکی از اعضای خانواده به سفری طولانی می رود ، خانواده های ایرانی بر روی یک سینی ، قرآن و کاسه ای آب تمیز می گذارند ، مسافر برای محافظت در سفر باید سه بار از زیر قرآن عبور کند و آن ببوسد . در هنگام خروج ، آب درون کاسه پشت سرش ریخته می شود تا بازگشت ایمن او را تضمین می کند.
شب یلدا
طولانی ترین شب سال یا انقلاب زمستانی در فرهنگ ایرانیان شب یلدا نامیده می شود که ریشه در آیین زرتشت دارد، در این شب به طور نمادین پیروزی نور بر تاریکی و نیکی بر شر را جشن می گیرند. خانواده ها تمام شب را بیدار می مانند و غزلیات حافظ و داستان هایی از اشعار حماسی «شاهنامه» را می خوانند. در این شب آجیل و میوه هایی قرمز مانند انار و هندوانه می خورند زیرا نماد سرخی طلوع خورشید و غلبه نور آن است .
چهارشنبه سوری
در آستانه نوروز ، و در آخرین چهارشنبه سال ، ایرانیان در سراسر کشور آتش بازی به راه انداختند و در حالی که از روی آتش های بزرگ پریدند میگویند ” سرخی تو برای من ، زردی من برای تو ” . این شعر این مفهموم را می رساند که زردی چهره ی بیمار خود را از دست میدهم و گرما و انرژی دوباره ای از آتش می گیرم.
حاجی فیروز
در هفته های آخر سال ، شخصیت شوخ طبعی معروف به حاجی فیروز با کت و شلوار قرمز و صورتی سیاه. و تنبور در دست ، به خیابان ها می آید. او آهنگ های کوتاه ، تکراری با ریتمی شاد می خواند . اگرچه در سال های اخیر مشاجره و بحث های زیادی در مورد چهره ی سیاه او بود ، اما گفته می شود که در دوران باستان کشیش های زرتشتی ، حاجی فیروز را برای انتشار اخبار نوروز می فرستادند و از آن جا که او به مردم کمک کرد که متعلقات قدیمی خود را بسوزانند صورت او از دود ، سیاه شد.
سفره ی هفت سین
چند هفته قبل از نوروز ، ایرانیان شروع به تهیه وسایل سفره ی هفت می کنند. هفت ماده طبیعی که با س شروع شده اند بر روی این سفره قرار می گیرند ، هر کدام از آن ها نمادی از عشق ، زیبایی ، سلامتی ، ثروت ، صبر ، تولد دوباره و خرد هستند. بدون شک مهمترین بخش آن سبزه است که از جوانه زدن عدس و گندم تهیه می شود که انرژی منفی جمع شده در خانه را جذب می کند. تخم مرغ نقاشی شده ، شمع ، سنبل ، ماهی قرمز ، شیرینی و کتاب حافظ شاعر پارسی ، نیز در کنار آن قرار می گیرد و اعضای خانواده در آخرین دقایق پایان سال دور آن جمع شده و لحظه تحویل سال را جشن می گیرند.
سیزده بدر
در روز سیزدهم نوروز ، ایرانیان برای جلوگیری از نوعی بدشگونی باید به بیرون از منزل خود بروند اما امروزه بیشتر فرصتی برای گردش و تفریح به شمار می رود تا فرار بدشانسی . در این روز از که پارک ها مملو از خانواده هایی است که بدمینتون بازی می کنند ، زیر انداز می اندازند ، کباب می پزند ، آش سنتی شهر خود را درست می کنند و البته چای زیادی می نوشند. هم چنین زوجین سبزه ها گره می زنند تا پیوند خود را محکم تر کنند و دختران مجرد این کار را به امید یافتن همسر تا سال آینده انجام می دهند. سیزده بدر که روز طبیعت نیز نامیده می شود ، روزی است که دوستان با یکدیگر شوخی های زیادی می کنند ، درست مثل اول آوریل.
چشم زخم
میتوان گفت ایرانیان در مورد جن زدگی و چشم زخم بسیار خرافاتی هستند ، به همین دلیل برای جلوگیری از شگون بد و بد اقبالی ، سنتی را انجام می دهند به این صورت که دانه های اسپند می سوزانند و با بیرون آمدن دود آن ، بالای سر فرد می چرخانند و هم زمان می گویند د ” چشم حسود بترکه ” . آن دانه ها نمادی از چشم دشمنان و حسودان است. در هنگام تعریف و تمجید کردن یا نقل مکان به خانه ای جدید نیز ، اسپند می سوزانند البته گفته می شود علاوه بر دفع چشم زخم ، خاصیت تصفیه کنندگی هوا را نیز دارد.
منبع سایت : theculturetrip.com
تهیه و تنظیم : عاطفه
