به طور کلی عللی که می‌تواند ریزش موهای سر را به دنبال داشته باشد، در ریختن موهای ابرو و حتی مژه هم نقش دارد…
آقای دکتر! چه عواملی در ریزش ابروها نقش دارند؟
موهای ابرو هم مانند موهای سایر نواحی بدن می‌تواند دچار ریزش شود. علل متعددی وجود دارند که باعث ریزش موقت یا دائمی ابرو می‌شوند. در بعضی از موارد، عللی که می‌تواند ریزش موهای سر را به دنبال داشته باشد، در ریختن موهای ابرو و حتی مژه هم نقش دارد. تغذیه نامناسب، کمبود ویتامین و ریزمغذی‌ها (از جمله ویتامین‌های گروه D،E،B، روی و آهن)، استرس‌های روانی و فیزیکی، اختلالات روان‌پزشکی مانند تریکوتیلومانیا یا کندن ناخودآگاه مو توسط خود فرد، انواع کم‌خونی به ویژه کم‌خونی فقر آهن و برخی بیمارهای التهابی یا قارچی، ایجاد فولیکولیت یا عفونت فولیکول مو، درماتیت سبوره یا شوره و التهاب پوست سر، برخی بیماری‌های خودایمن، آسیب‌های ناشی از ضربات در حوادث و تاتو، وجود جوشگاه یا جراحتی در ناحیه ابرو، استفاده از مواد آرایشی نامرغوب یا استفاده مکرر از رنگ مو از علل مشترک در ریزش مو و ابرو هستند.
گاهی هم برخی علل به‌طور اختصاصی با ریزش ابرو همراه است. در این شرایط از دست دادن موهای نواحی انتهایی ابروها می‌تواند یک علامت از وجود بیماری‌ها و مشکلات داخلی مثل اختلالات تیروئید، درماتیت آتوپیک (التهاب پوست ناشی از یک بیماری مزمن پوستی) یا جذام باشد.
پس استرس به جز مو در ریزش موهای ابرو هم نقش دارد؟
بله، به دنبال انواع مختلف استرس‌های فیزیکی و روانی مثل جراحی و بارداری، زایمان یا سقط جنین ممکن است شاهد ریختن موهای نواحی مختلف بدن از جمله ابرو باشیم، تلوژن افلوویوم، نوعی ریزش موی موقت است که به دنبال همین استرس‌ها رخ می‌دهد. در مواردی هم به دنبال یک عامل استرس‌زای شدید قسمت‌هایی از موهای سر، ابرو، مژه یا موهای ریش و سبیل به‌صورت سکه‌ای می‌ریزد که به آن «ریزش موی سکه‌ای» یا «آلوپسی آره‌آتا» می‌گویند. گاهی هم استرس آن‌قدر شدید است که در فرد ناخودآگاه موهای سر یا ابرو یا هر ناحیه از بدن را با تحریک و دستکاری می‌کند و از ریشه درمی‌آورد و باعث از بین رفتن فولیکول‌های آن قسمت می‌شود. این نوع ریزش مو ناشی از بیماری‌های روانی مثل تریکوتیلومانیاست، مثلاً فرد محصلی که موقع درس خواندن حواسش نیست و با دست موهای ابرو خود را می‌کند.
در کم‌کاری تیروئید، نواحی یک‌سوم انتهایی ابروها دچار ریزش می‌شوند که علامت بالینی برای شک به این بیماری است. در افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک نیز موهای قسمت انتهایی ابروها نازک و کم‌پشت می‌شود. در گذشته نیز که بیماری جذام شیوع بیشتری داشت، شاهد ریزش نواحی انتهایی ابروها در برخی از انواع این بیماری بودیم
از بیمارهای التهابی و خودایمن کدام یک منجر به ریختن ابروها می‌شوند؟
برخی بیماری‌های التهابی مثل بیماری درماتیت سبوره یا فولیکیت ناشی از آکنه و جوش و عفونت‌های قارچی، با درگیر کردن ریشه موهای هر ناحیه از بدن باعث سست شدن مو و در نتیجه ریزش آن می‌شوند. به عنوان مثال التهابات ناشی از درماتیت سبوره که خود را به‌صورت پوسته و شوره در ناحیه موهای سر یا ابرو نشان می‌دهد، می‌تواند ریشه مو را تضعیف کند و باعث ریزش شود.
بیماری‌های خود ایمن مثل لوپوس اریتماتوزدیسکوئید یا DLE، ریزش موی سکه‌ای ولیکن پلان نیز می‌توانند فولیکول مو را درگیر کنند. التهاب ناشی از این بیماری‌ها ممکن است باعث ریزش موهای سر یا ابرو به صورت دائم و ماندگار شود. پزشک کنار ریزش مو، با مشاهده برخی شواهد بالینی و یافته‌های فیزیکی، احتمال وجود این بیماری‌ها را مطرح می‌کند.
ریزش ابرو در اثر کم‌کاری تیروئید به چه شکل است؟
در کم‌کاری تیروئید، نواحی یک‌سوم انتهایی ابروها دچار ریزش می‌شوند که علامت بالینی برای شک به این بیماری است. در افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک نیز موهای قسمت انتهایی ابروها نازک و کم‌پشت می‌شود. در گذشته نیز که بیماری جذام شیوع بیشتری داشت، شاهد ریزش نواحی انتهایی ابروها در برخی از انواع این بیماری بودیم.
اشاره‌ای هم به آسیب‌های ناشی از ضربه می‌کنید؟
هرگونه ضربه یا ترومایی که در اثر خالکوبی یا تاتو در ناحیه ابرو وارد می‌شود، روی ریشه موی ابرو اثر سوء می‌گذارد. در واقع التهابات ناشی از ضربات سوزن خالکوبی‌ها، هاشور و تاتو و حتی واکنش به ترکیبات مواد رنگ‌دانه‌ای که به کار می‌رود، باعث ریزش ابرو می‌شود، جوشگاه و جراحتی هم که در پی تصادف یا زمین خوردن منجر به زخم و خراشیدگی در ابرو می‌شود، ریزش موهای آن ناحیه را در پی دارد.
برداشتن موهای ابرو با موچین نیز آسیب‌رسان و مخرب ریشه مو است. با استفاده مکرر از این روش برای تمیزی ابرو، تراکم و قطر موهای ابرو کاهش می‌یابد. علاوه بر این، تکرار در عادات غلط آرایشی و استفاده از مواد آرایشی نامناسب مثل مداد ابرو و رنگ موی نامرغوب می‌تواند به ریشه موی ابرو آسیب بزند.
آیا ریزش ابروها محدوده سنی خاصی دارد؟
نه، این مقوله محدود به سن خاصی نیست. برحسب علت زمینه‌ای می‌تواند در هر طیف سنی اتفاق بیفتد، مثلاً در کودکان پیش‌دبستانی ممکن است موهای ابرو در اثر تنش و اضطراب ناشی از محیط مدرسه، معلم یا همکلاسی‌ها بریزد چون کودک به‌صورت ناخودآگاه شروع به کندن ابروها می‌کند. در سنین بلوغ و در دختران، موهای سر و ابرو بیشتر به دلیل تغذیه اشتباه یا عادت‌های ماهانه نامنظمی که باعث فقر آهن می‌شود، می‌ریزند. در سنین بالاتر هم فرد بعد از بارداری یا جراحی و… با این مشکل مواجه می‌شود.
آیا ممکن است ریختن ابروها به علت بیماری آلوپسی آره‌آتا یا عفونت قارچی باشد؟
در بیماری آلوپسی آره‌آتا یا ریزش موی سکه‌ای، فرد به جز ابرو، در سایر قسمت‌های بدن مثل سر یا ریش و سبیل و… هم ممکن است سابقه فعلی یا قبلی ریزش مو را داشته باشد. این نوع ریزش، همراه با التهاب و پوسته‌ریزی نیست و غالباً به علت یک دوره بحران روانی یا استرس ایجاد می‌شود. در بیشتر مواقع با رفع استرس و استفاده از محلول‌های مناسب، رویش مو برگشت‌پذیر است اما ریزش موهای ناشی از عفونت قارچی که معمولاً با سابقه قبلی تماس با حیوانات آلوده به عفونت ایجاد می‌شود، با التهاب همراه است. در این نوع ریزش مو، پوست ملتهب و دارای ضایعات چرک با عنوان «پوسچول» می‌شود. برای تشخیص عفونت قارچی معمولاً از تست‌های تشخیصی اسمیر و کشت استفاده می‌شود. این نوع ریزش مو معمولاً مزمن است و خودبه‌خود محدود یا متوقف نمی‌شود و بهبود نمی‌یابد. چنین ضایعاتی معمولاً از اطراف در حال گسترش هستند و حاشیه ضایعه فعال» گفته می‌شود. به همین دلیل حتماً نیازمند درمان اختصاصی با داروهای ضدقارچی خواهد بود.
برای درمان چه باید کرد؟
پس از گرفتن شرح حال کاملی از بیمار در خصوص زمان شروع ریزش ابروها، چگونگی عادات تغذیه‌ای، وجود مشکلات روانی و سابقه بیماری‌های طبی زمینه‌ای در فرد، معاینه بالینی انجام می‌شود. در معاینات بالینی باید دید آیا ریزش ابرو محدود به یک ناحیه خاص است یا اینکه کل ابرو دچار ریزش شده. یا فرد ابروهای کم‌پشتی دارد؟! آیا غیر از ریزش ابرو، شواهدی از التهاب پوست و وجود پوسته در نواحی قرمز در اطراف فولیکول‌های مو وجود دارد؟ آیا در ریختن ابروها شواهد دال بر وجود جوشگاه زخم، گودی در پوست ابرو یا از بین رفتن قوام پوست و انهدام فولیکول‌های مو در آن ناحیه وجود دارد؟ اگر برحسب یافته‌ها، عامل نگران‌کننده‌ای منجر به ریختن ابروها نشده نباشد، استفاده از محلول‌های موضعی یا تقویت‌کننده ضدریزش مو و مکمل‌های تقویتی یا آهن برای اصلاح کمبود ویتامین‌ها و ریزمغذی‌ها و کم‌خونی فقر آهن و همچنین شوینده‌ها و شامپوهای مناسب ضدریزش مو تجویز می‌شود اما اگر بر اساس یافته‌ها مشخص شود بیماری جلدی منجر به ریزش ابرو شده، ممکن است نیاز به نمونه‌برداری باشد. برای این منظور، قطعه‌ای از پوست ناحیه برداشته می‌شود و مورد آزمایش قرار می‌گیرد. سپس برحسب علت بیماری زمینه‌ای که در پاتولوژی تشخیص داده شده، درمان مناسب انجام می‌شود.
منبع سایت تبیان