لایه برداری چیست؟
به فرآیندی که در آن از سطح پوست سلول های مرده لایه شاخی پوست از بین برده می شود لایه برداری می گویند که به روش های فیزیکی و شیمیایی انجام می شود. روش های فیزیکی خود به دو دسته روش های خانگی مانند اسکراب کردن و روش های کلینیکی مانند میکرودرم ابریژن تقسیم میشود. روش های شیمیایی هم به دو دسته خانگی و کلینیکی تقسیم می شوند.
مکانیزم عمل روش های فیزیکی سایشی است به طرق مختلف سطح پوست توسط اسکراب ها یا دستگاه، ماساژ داده می شود تا سلول های مرده ساییده و جدا شوند.
مکانیزم عمل روش های شیمیایی شل کردن و از بین بردن اتصال سلول های مرده لایه شاخی از پوست است که توسط مواد لایه بردار شیمیایی انجام می شود تا سلول های مرده از پوست جدا شوند.
جالب است بدانیم پوست بدن ما طبق طبیعت خود تقریبا ۳۰ روز یکبار سلول های جدید تولید می کند و سلول های مرده قبلی را از خود جدا می کند تا سلول های جدید جا برای تقسیم و رشد داشته باشند. زمان هایی که پیش می آید سلول های مرده به طور کامل ریخته نشوند و روی سطح پوست جمع بشوند، منافذ پوست بسته می شود و پوست در قسمت سطحی خود خشک و پوسته پوسته بنظر آمده و مشکلات ثانویه ای به وجود می آورد. یکی از اصلی ترین مزایای لایه برداری پوست جلوگیری از بروز مشکلات این چنینی است و به همین علت در زندگی روزمره همه ما حائز اهمیت است.
اگر هنوز به دلایل قانع کننده ای برای انجام دادن لایه برداری پوست صورت خود نرسیده اید، و از خواص آن برای پوست مطمئن نیستید با ما همراه باشید!
- به گزارش آکادمی درماتولوژی امریکا، اگر دنبال راهی برای زیبایی و درخشندگی پوست خود هستید، آنرا به طور موثر و اصولی لایه برداری کنید.
- همچنین مزیت بعدی و بزرگ لایه برداری این است که هزینه و زمانی که برای تهیه و استفاده محصولات مراقبتی پوست صرف می کنید به هدر نمی رود و حتما شاهد افزایش و بهبود اثرات آن ها بر روی پوست خود خواهید شد. در نظر بگیرید که وقتی سلول های مرده سطح پوست شما نیستند، انواع کرم ها، سرم ها و محصولات مراقبتی و موضعی که استفاده می کنید بیشتر و بهتر جذب عمق پوست شما شده و اثربخشی بیشتری هم خواهند داشت.
- از مزیت بعدی لایه برداری منظم، جلوگیری از بسته شدن منافذ پوستی و در نتیجه آن کمک به کم شدن و از بین رفتن جوش و آکنه است.
- اثرات بلند مدت دیگری که لایه برداری دارد افزایش تولید پروتئین کلاژن برای پوست است. حتما میدانید کلاژن عامل اصلی در زیبایی و جوانی پوست به شمار می رود و خاصیت ارتجاعی پوست را مدیون کلاژن هستیم و هر عاملی که باعث افزایش کلاژن سازی شود، انعطاف پذیری پوست را افزایش داده و از ایجاد خطوط، چین و چروک، افتادگی و خشکی پوست می تواند جلوگیری کند.
روش های لایه برداری فیزیکی پوست
به جرات می توان گفت این روش با سابقه ترین روش لایه برداری پوست است، و همه ما سفیداب و کیسه های ضخیم و آبی رنگی که از ایام قدیم در حمام ها مورد استفاده بود را به خاطر داریم. روش های متنوع و زیادی برای لایه برداری فیزیکی پوست وجود دارد، یکی از روش های ساده و دم ستی خانگی این است که یک لیف یا اسکراب را به صورت دایره وار به روی پوست خود بکشید تا سلولهای مرده پوست را از بین ببرید. ولی نکته ای که باید به آن دقت کنید این است که در این فرآیند به پوست خود آسیبی نرسانید و ساده ترین نشانه آسیب و سایش بیش از، حد قرمزی پوست، سوزش و ملتهب شدن آن است؛ پس برای جلوگیری از این اتفاق، حرکات دایره وار ملایم که موثر هم هستند کافی است؛ پس لطفا پوست خود را بیش از حد نسابید!
برای لایه برداری کردن فیزیکی پوست در خانه، می توانید از انواع روش های ساخت اسکراب طبیعی ساده با استفاده از مواد خوراکی ایده بگیرید و پوست خود را لایه برداری کنید.
همچنین می توانید از اسکراب های آماده ای استفاده کنید که در داروخانه ها و فروشندگان لوازم آرایشی بهداشتی به فروش می رسد. فقط باید توجه کنید اسکراب های بدن با صورت فرق دارند و اسکراب پوست صورت ملایم تر و اسکراب بدن قوی تر است و علت بارز این امر تفاوت پوست صورت و بدن است. در کل حتما دقت کنید در مورد انتخاب اسکراب نیز به تناسب نوع پوست خود عمل کنید. چون که برای پوست های حساس و پوست های چرب اسکراب های متفاوتی طراحی و تولید شده است.
اکنون که در مورد لایه برداری فیزیکی در خانه اطلاعات مختصری کسب کردید، میخواهیم دو روش کلینیکی و موثر لایه برداری را هم به شما معرفی کنیم : میکرودرم ابریژن و هیدرودرم ابریژن
میکرودرم ابریژن و هیدرودرم ابریژن
حتما دیده اید در بعضی سالن های آرایشی و یا مراکز اسپا دستگاه های لازم برای این دو روش وجود دارند و این کار را برای مشتریان خود انجام می دهند، ولی به جهت اطمینان از اینکه هیچ گونه آسیبی به پوستتان نرسانید، توصیه می شود این دو روش در کلینیک های معتبر و تحت نظر متخصص انجام شود. چون که باید قبل از انتخاب هر روش درمانی، پزشک متخصص پوست شما را بررسی کرده و کم ضرر ترین روش برای شما را معرفی کند.
- میکرودرم ابریژن : روشی برای لایه برداری پوست است و این روش به کمک کریستالهایی بسیار ریز یا دستگاه نوک الماسی انجام میشود و میتواند در رفع خطوط ظریف، سفت کردن، یکدست کردن بافت و رنگ پوست و از بین بردن برخی از لکههای پوستی موثر باشد.
- هیدرودرم ابریژن : روشی مشابه با میکرودرم ابریژن بوده که بسیار فراتر از یک لایه برداری ساده است. این روش بدون نیاز به کریستال، عمل لایه برداری را انجام میدهد، به عبارتی با ماساژ پوست باعث جوانسازی شده و با استفاده از سرمی آنتی اکسیدانی به شکل موثری پوست را آبرسانی میکند.
روش های لایه برداری شیمیایی پوست
برای لایه برداری پوست به روش شیمیایی معمولا از اسیدهای ضعیف، رتینول (ویتامین A1) و آنزیم ها استفاده می کنند. برای اینکه در خانه بتوانید پوست خود را از طریق شیمیایی لایه برداری کنید باید از کرم های لایه بردار مختلفی که در داروخانه ها به فروش می رسد استفاده کنید. گفته می شود اگر روش های لایه برداری شیمیایی خانگی را به درستی انجام دهید از روش های لایه برداری فیزیکی خانگی موثرتر هستند. لازم به ذکر است احتیاط کردن در این روش هم مثل روش فیزیکی، امری واجب و ضروری است، چون ممکن است به پوست تان آسیب برسانید، پس اگر می خواهید پوست صورت خود را منظم لایه برداری شیمیایی کنید، تحت نظر پزشک متخصص و با مشورت با او اینکار را بکنید تا نوع موادی که باید استفاده کنید، مقدار استفاده و چگونگی و زمان مصرف آن ها را برای شما توضیح دهد.
انواع لایه بردارهای شیمیایی
آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA) و بتا هیدروکسی اسیدها (BHA) و رتینوئیک اسید در این دسته بندی قرار دارند.
آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA)
آلفا هیدروکسی اسیدها شامل گروهی از اسیدهای محلول در آب هستند که معمولاً از میوههای قندی استخراج میشوند و عملکرد سطحی تری دارند و معروفترین آن ها عبارتاند از :
- گلیکولیک اسید (از نیشکر استخراج میشود)
- لاکتیک اسید (در شیر و برخی سبزیجات وجود دارد)
- سیتریک اسید (در مرکبات وجود دارد)
- تارتاریک اسید (در انگورها وجود دارد)
- مالیک اسید (از سیب استخراج میشود)
این اسیدها کمک میکنند که لایهای از سلول های مرده روی پوست صورت برداشته شود تا سلولهای جدید و نظر رنگی، یکدست جای سلولهای قدیمی را بگیرند.
آلفاهیدروکسی اسیدها به طور کلی میتوانند مشکلات این چنینی را بهبود ببخشند.
- لکههای تیرهی پوستی مانند لکههای ناشی از افزایش سن، ملاسما و اسکارها
- منافذ پوستی بزرگ
- خطوط ظریف و چروکهای سطحی (تاثیر کم)
- ناهماهنگی در رنگ پوست
بتا هیدروکسی اسیدها (BHA)
بتا هیدروکسی اسیدها محلول در چربی هستند و میتوانند تا عمق فولیکولهای مو نفوذ کنند و چربی اضافی و سلولهای مرده را از درون منافذ پوستی خارج کنند. بتا هیدروکسی اسیدها را معمولا برای درمان آکنه و آسیبهای پرتوهای مضر آفتاب استفاده می کنند. معروفترین بتا هیدروکسی اسید، سالیسیلیک اسید است که عمدتاً در درمان آکنه استفاده میشود ولی برای رفع قرمزی و التهاب کلی پوست هم کاربرد دارد.
رتینوئیک اسیدها
رتینوئیک اسید از خانواده ویتامین A محسوب میشود. این لایه بردارها معمولاً در کلینیکها مورد استفاده قرار می گیرند و کمتر در تولید محصولات لایه بردار خانگی کاربرد دارند. رتینوئیک اسید نسبت به بتاهیدروکسی اسیدها لایه برداری عمقیتری انجام میدهد و برای رفع جای زخم یا اسکار، لکهها و خطوط پوستی موثر است.
تفاوت لایه برداری خانگی و کلینیکی
تفاوت عمده روش های و کلینیکی با خانگی، در میزان اثرگذاری لایه برداری است. به طور مثال میکرودرم ابریژن با کیتهای خانگی هم قابل انجام است ولی با نتایج میکرودرم ابریژن کلینیکی قابل مقایسه نیست. اما هیدرودرم ابریژن روشی است که فقط در کلینیک و به دست متخصصین صورت میگیرد چون که سرم آنتی اکسیدان و آبرسان خاصی در آن استفاده میشود.
در مورد لایه بردارهای شیمیایی باید گفت کرم های لایه بردار خانگی معمولاً خاصیت اسیدی کمی دارند. برای همین تاثیر کمتری هم دارند. به علاوه در کلینیک مشکلات پوستی به دقت بررسی میشوند تا مناسبترین اسید برای رفع این مشکلات شناسایی شود. سپس همزمان با استفاده از اسیدها، داروهای خاص دیگری برای پوست شما تجویز می شود که لایه برداری را موثرتر و عوارض احتمالی این امر را کمتر می کند.
تفاوت دیگر روش های کلینیکی و خانگی در هزینه تمام شده آن است، اگر چه استفاده از لایه بردارها در خانه هم هزینه خیلی کمی ندارند اما اگر از پس هزینه های کلینیک بر نمی آیید روش های خانگی هم اثرگذاری مطلوبی دارند.
اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که روتین پوستی منظمی دارید و لایه برداری را هم به عنوان یکی از بخش های روتین مراقبتی خود انجام می دهید، می توانید پس از مشورت با پزشک متخصص پوست، بهترین محصول لایه بردار که برای پوستتان مناسب است انتخاب کنید و بصورت خانگی این کار را انجام دهید. اما در صورتی که می خواهید به عنوان درمان و مثلا جای زخم، لکه پوستی، چین و چروک و مشکلات این چنینی را بهبود ببخشید، توصیه می شود جهت نتیجه گیری موثر تر و سریع تر به کلینیک های معتبر مراجعه نمایید.
سخن آخر : چه کسانی لایه برداری انجام ندهند؟
کسانی که از عارضه پوستی آکنه رنج میبرند باید حتماً در مورد لایه برداری با پزشک متخصص پوست مشورت کنند. اگر آکنه شما مزمن یا کیستیک باشد، پوستتان در واقع به خودی خود ملتهب میباشد و لایه برداری باعث التهاب بیشتر آن میشود و اصلا توصیه نمی شود.. در این صورت احتمال به جا ماندن لکههای تیره پوستی که به هایپرپیگمنتیشن معروفاند، وجود دارد. این لکهها در کسانی که پوست تیره رنگی دارند شایعتر و ماندگارتر است.
همچنین اگر روی پوست خود زخم، آفتاب سوختگی، تب خال، آسیب یا عفونتی وجود دارد، لایه برداری نکنید. در این زمانها پوست شما بیشتر از لایه برداری به آبرسانی و مراقبتهای درمانی مخصوص خود نیاز دارد.
کامل و جامع با تشکر از شیک و پیک