خاورمیانه جهانی زیبا و رنگارنگ برای لباس‌های عربی هم برای مردان و هم برای زنان است. هزاران سال است که این یک واقعیت پیچیده است که در آن سنت‌های محلی و فرهنگ غربی با هم ترکیب می‌شوند. اگر ردای سفید و حجاب سیاه تنها چیزهایی هستند که وقتی به لباس‌های خاورمیانه فکر می‌کنید در ذهن شما ظاهر می‌شوند، پس باید این مقاله را بخوانید.
در حالی که دومی عمیقا بر کشورهای عربی تاثیر گذاشته است، هنوز هم می‌توان برخی از لباس‌های سنتی را تشخیص داد. در این مقاله، من به برخی از رایج‌ترین تصورات غلط در مورد اعراب و لباس‌های عربی می‌پردازم.
سپس، لباس‌های سنتی پوشیده شده در کشورهای مختلف را با جزئیات شرح خواهم داد، از مراکش تا عمان. من همچنین به شما کمک می‌کنم بفهمید که چگونه مفهوم “لباس ساده” در منطقه از کشوری به کشور دیگر بسیار تغییر می‌کند.
عوامل پوشاک عربی: سن، رده اجتماعی، محل زندگی
وقتی صحبت از لباس پوشیدن در خاورمیانه می‌شود، سن و مکان تفاوت زیادی ایجاد میکنند. از یک طرف، جوانان تمایل دارند لباس‌های غربی بپوشند و از لباس‌های سنتی خود فقط برای مراسم ویژه‌ای مانند مراسم عروسی، جشن‌های مذهبی و یا حجاج استفاده کنند.
در عین حال، نسل‌های مسن‌تر اغلب لباس‌های سنتی عربی می‌پوشند. از سوی دیگر، افرادی که در شهرها زندگی میکنند، بیشتر به آخرین گرایش‌های مد و برندهای محبوب توجه میکنند.
در شهرهای کوچک‌تر و مناطق روستایی، مردان و زنان هنوز به دلیل راحتی و محافظتی که لباس‌های عربی در برابر آفتاب، باد و ماسه دارند، لباس‌های سنتی را ترجیح می‌دهند.
سومین عامل کلیدی، طبقه اجتماعی فرد است. در حالی که لباس‌های طراح از غرب در میان طبقه متوسط و بالا، مد روز هستند، لباس‌های کلاسیک و سنتی قدیمی هنوز هم به راحتی در محله‌های سنتی یافت می‌شوند. در حالی که این مساله می‌تواند برای کشورهای خاصی در شرق مدیترانه و شمال آفریقا درست باشد، معیارها برای کشورهای حوزه خلیج فارس تغییر می‌کند که در آن همه زنان و مردان لباس‌های مشابهی می‌پوشند.
در واقع، در کشورهای حوزه خلیج‌فارس، کیفیت و طراحی «عبا» طبقه و موقعیت اجتماعی فرد را آشکار می‌سازد.
کلیشه‌های لباس‌های عربی
قبل از توضیح دادن اینکه کدام لباس متعلق به کدام کشور است، باید برخی از تصورات غلط کلی مربوط به لباس‌های خاورمیانه و همچنین اصطلاحات اولیه مد لباس‌های عربی را روشن کنم.
۱)همه زنان عرب حجاب دارند.
نه. این گفته به دو دلیل اشتباه است:
الف: برخی از زنان مسلمان تصمیم به پوشیدن حجاب می‌گیرند و برخی اجازه می‌دهند موهایشان باز باشد.
ب: برخی از زنان عرب مسیحی یا یهودی هستند و در نتیجه ممکن است از قوانین لباس یکسان پیروی نکنند.
۲)حجاب روسری است.
بله. اصطلاح حجاب کلمه‌ای است که برای توصیف روسری بسیاری از زنان مسلمان به کار می‌رود. علاوه بر این، کلمه حجاب، به حجاب کوتاهی که دور سر زن پیچیده شده است اشاره دارد.
حجاب همچنین یک اصطلاح کلی برای توصیف لباس‌های ساده است که شامل پوشش سر است.
۳) تنها یک نوع حجاب وجود دارد.
نه. اصطلاح حجاب شامل انواع مختلف سرپوش است که در اشکال، طول و پارچه‌های مختلف وجود دارد. انواع مختلفی از حجاب وجود دارد و زنان آنها را به عنوان نشانه‌ای مذهبی یا فرهنگی از تعلق به یک جامعه خاص می‌پوشند و آنها را یک بیانیه مد مهم در نظر می‌گیرند.
حجاب‌ها دارای سبک‌ها و رنگ‌های متفاوتی هستند و زنان با حجاب (محجبه به زبان عربی) همیشه از آخرین مدها مطلع هستند، درست همانطور که زنان غربی می‌دانند آیا یک مورد قدیمی است یا نه.
یک نمونه دقیق از چگونگی تغییر و تکامل مد حجاب به اصطلاح «Gamboo’a» است، که می‌تواند به معنای واقعی کلمه به عنوان «قوز شتر» ترجمه شود. در حدود سال ۲۰۰۸، زمانی که زنان حجاب حجیم را با استفاده از یک گیره با یک گل پلاستیکی بزرگ (گامبوآ) زیر روسری به نمایش گذاشتند، مد بود. آن خیلی زود مرسوم شد، به خصوص در کشور مد روز منطقه، امارات متحده‌عربی. با این حال، تا سال ۲۰۱۱ این مساله از مد افتاده بود.
در اینجا به چهار نوع عمده از حجاب اشاره می‌کنیم:
۱. Shayla: یک حجاب یک تکه، مشتق شده از یک روسری بلند دور سر پیچیده شده و زیر چانه سنجاق شده است، و به آرامی روی شانه‌ها قرار می‌گیرد.
معمولاً روی کلاه رنگی متناسب استفاده می‌شود که به حفظ حجاب کمک می‌کند. لبه کلاه ممکن است با توجه به اولویت زن نشان داده شود یا نشود. این رایج‌ترین نوع حجاب است، به ویژه در کشورهای خلیج فارس (به جز عربستان‌سعودی).
۲. Al-Amira: یک حجاب دو تکه
پوشیدن آن ساده است، و از یک کلاه سر و یک شال لوله مانند که بر روی آن پوشیده شده است، تشکیل شده است. تفاوت اصلی بین شیلا و الامیرا، شکل روسری (مستطیلی برای شیلا، لوله‌ای برای الامیرا) و کلاه سر (پنهان یا فقط کمی در اولی قابل‌مشاهده است، در حالی که بخش قابل‌توجهی در دومی در معرض دید قرار می‌گیرد) است.
می‌توان آن را در خاورمیانه مشاهده کرد، اگرچه در جامعه مسلمانان جنوب شرقی آسیا نیز رایج است.
۳. Niqab: نقاب صورت که معمولا با روسری پوشیده می‌شود و پشت سر بسته می‌شود.
کلیشه‌های لباس‌های عربی
قبل از توضیح دادن اینکه کدام لباس متعلق به کدام کشور است، باید برخی از تصورات غلط کلی مربوط به لباس‌های خاورمیانه و همچنین اصطلاحات اولیه مد لباس‌های عربی را روشن کنم.
۱)همه زنان عرب حجاب دارند.
نه. این گفته به دو دلیل اشتباه است:
الف: برخی از زنان مسلمان تصمیم به پوشیدن حجاب می‌گیرند و برخی اجازه می‌دهند موهایشان باز باشد.
ب: برخی از زنان عرب مسیحی یا یهودی هستند و در نتیجه ممکن است از قوانین لباس یکسان پیروی نکنند.
۲)حجاب روسری است.
بله. اصطلاح حجاب کلمه‌ای است که برای توصیف روسری بسیاری از زنان مسلمان به کار می‌رود. علاوه بر این، کلمه حجاب، به حجاب کوتاهی که دور سر زن پیچیده شده است اشاره دارد.
حجاب همچنین یک اصطلاح کلی برای توصیف لباس‌های ساده است که شامل پوشش سر است.
۳) تنها یک نوع حجاب وجود دارد.
نه. اصطلاح حجاب شامل انواع مختلف سرپوش است که در اشکال، طول و پارچه‌های مختلف وجود دارد. انواع مختلفی از حجاب وجود دارد و زنان آنها را به عنوان نشانه‌ای مذهبی یا فرهنگی از تعلق به یک جامعه خاص می‌پوشند و آنها را یک بیانیه مد مهم در نظر می‌گیرند.
حجاب‌ها دارای سبک‌ها و رنگ‌های متفاوتی هستند و زنان با حجاب (محجبه به زبان عربی) همیشه از آخرین مدها مطلع هستند، درست همانطور که زنان غربی می‌دانند آیا یک مورد قدیمی است یا نه.
یک نمونه دقیق از چگونگی تغییر و تکامل مد حجاب به اصطلاح «Gamboo’a» است، که می‌تواند به معنای واقعی کلمه به عنوان «قوز شتر» ترجمه شود. در حدود سال ۲۰۰۸، زمانی که زنان حجاب حجیم را با استفاده از یک گیره با یک گل پلاستیکی بزرگ (گامبوآ) زیر روسری به نمایش گذاشتند، مد بود. آن خیلی زود مرسوم شد، به خصوص در کشور مد روز منطقه، امارات متحده‌عربی. با این حال، تا سال ۲۰۱۱ این مساله از مد افتاده بود.
در اینجا به چهار نوع عمده از حجاب اشاره می‌کنیم:
۱. Shayla: یک حجاب یک تکه، مشتق شده از یک روسری بلند دور سر پیچیده شده و زیر چانه سنجاق شده است، و به آرامی روی شانه‌ها قرار می‌گیرد.
معمولاً روی کلاه رنگی متناسب استفاده می‌شود که به حفظ حجاب کمک می‌کند. لبه کلاه ممکن است با توجه به اولویت زن نشان داده شود یا نشود. این رایج‌ترین نوع حجاب است، به ویژه در کشورهای خلیج فارس (به جز عربستان‌سعودی).
۲. Al-Amira: یک حجاب دو تکه
پوشیدن آن ساده است، و از یک کلاه سر و یک شال لوله مانند که بر روی آن پوشیده شده است، تشکیل شده است. تفاوت اصلی بین شیلا و الامیرا، شکل روسری (مستطیلی برای شیلا، لوله‌ای برای الامیرا) و کلاه سر (پنهان یا فقط کمی در اولی قابل‌مشاهده است، در حالی که بخش قابل‌توجهی در دومی در معرض دید قرار می‌گیرد) است.
می‌توان آن را در خاورمیانه مشاهده کرد، اگرچه در جامعه مسلمانان جنوب شرقی آسیا نیز رایج است.
۳. Niqab: نقاب صورت که معمولا با روسری پوشیده می‌شود و پشت سر بسته می‌شود.
این تنها یک شکاف برای چشم‌ها باقی می‌گذارد، حتی اگر برخی از زنان یک حجاب چشم به آن اضافه کنند که به آنها اجازه می‌دهد بدون آشکار کردن چشم‌هایشان ببینند. دیدن یک نقاب در آفریقای شمالی یا شام غیر معمول نیست اما به طور معمول در عربستان‌سعودی استفاده می‌شود.
۴. Khimar: توری بلندی که سر و سینه را تا کمر می پوشاند.
صورت بدون پوشش باقی می‌ماند.به اندازه انواع پوشش سر قبلی محبوب نیست؛ با این حال، برخی از زنان آن را در زندگی روزمره خود می‌پوشند.
۴) اغلب زنان عرب برقع می‌پوشند.
نه کاملا، و خواهید دید که چرا. برقع یک لباس عربی است که ویژه پاکستان و افغانستان است. رژیم طالبان برقع را تحمیل کرده است و این در جهان عرب اهمیتی ندارد، حتی اگر برخی کشورها مانند یمن نسخه برقع خود را داشته باشند که با نسخه افغانی تفاوت دارد.
نباید آن را با نقاب که بیشتر در خاور میانه استفاده می‌شود اشتباه گرفت.
تفاوت‌ها:
- نقاب معمولا سیاه و تنها یک حجاب صورت است.
- برقع عمدتا آبی روشن است و کل بدن را می‌پوشاند.
- معمولا، نقاب چشم را باز می‌گذارد در حالی که برقع بر روی آنها توری دارد.
۵)همه مردان عرب یک ردای سفید بلند و یک روسری رنگی می‌پوشند.
نه. تنها مردان حوزه خلیج‌فارس روزانه روسری و لباس سفید می‌پوشند. روسری (ghuthrain the Gulf, keffiah in the Levant) با یک تکه سیم سیاه به سر بسته می‌شود. آن با یک کلاه ابریشمی به نام thagiyah استفاده می‌شود که مو را در محل ثابت نگه می‌دارد.
لباس سفید، که به آن توب/ثوب، دیشداشا یا آندورا می‌گویند، اصلی‌ترین لباس مردان خلیج فارس است و عموماً با یک شلوار گشاد به نام سیروال، بلند یا کوتاه، پوشیده می‌شود. در حالی که keffiah در فلسطین و اردن نیز استفاده می‌شود، دیشداشا همچنان به عنوان نقطه عطف مد مردان خلیج فارس باقی می‌ماند.
تغییرات در مفهوم لباس‌های عربی
یکی از جالب‌ترین نظرسنجی‌ها در مورد پوشاک عربی که تا‌کنون در این منطقه انجام شده است، توسط موسسه تحقیقات اجتماعی دانشگاه میشیگان انجام شده است. این مطالعه نشان می‌دهد که چگونه درک مردم از شایستگی و لباس‌های ساده از کشوری به کشور دیگر در خاورمیانه تغییر می‌کند.
اغلب اوقات، ما می‌بینیم که این نظرات در طرز لباس پوشیدن عرب‌ها منعکس شده است. برای مثال، در واقع این درست است که بسیاری از زنان در لبنان موهای خود را نمی‌پوشانند. برعکس، اکثریت زنان در عربستان‌سعودی نقاب دارند.
لباس‌های عربی برحسب کشور
وقتی صحبت از لباس‌های عربی می‌شود، چهار حوزه اصلی مد را تعریف میکنند:
- آفریقای شمالی
- شام
- خلیج
- سودان
کشورهای آفریقای شمالی
ما در خیابان‌های رباط یا تونس قدم می‌زدیم و زنان و مردان زیادی را می‌بینیم که لباس‌های غربی می‌پوشند. چگونه می‌توانیم بگوییم که آیا آنها مراکشی یا تونسی هستند، تنها به شیوه لباس پوشیدنشان؟ زمانی که ما آن لباس‌ها و یا سربندها را که منحصر به آن کشور هستند شناسایی می‌کنیم، این کار نسبتا ساده است.
مراکش
بسیاری از مردم مراکش هنوز هم لباس djellaba به تن میکنند که یک پیراهن بلند پوشیده شده با آستین بلند است. بخشی از میراث ملی، djellaba، به رنگ‌های روشن برای زنان و رنگ زمین ساخته شده است.
مراکشی‌ها ممکن است با کفش‌های راحتی سنتی به نام balgha، که اغلب زرد هستند، پیراهن را همراهی کنند، اما از رنگ‌های دیگر نیز استفاده میکنند.
لباس زنان مراکشی:
- کافتان: لباس اضافی شبیه به djellaba اما بدون کلاه. آن معمولا در مراسم جشن و یا مراسم عروسی پوشیده می‌شود و در زندگی روزمره به کار نمی‌رود.
لباس‌های مردان مراکشی
- Pandora: بیشتر مردان، Pandora، یک ردای آستین کوتاه می‌پوشند که بسیار روشن‌تر از آن چیزی است که در بالا توصیف شد.
تونس
دیدن یک لباس سنتی در تونس، به خصوص در شهرها، ممکن است بسیار چالش برانگیز باشد. اما سفر به مدینه در تونس و یا شرکت در یک ازدواج می‌تواند به شما این شانس را بدهد که زیبایی لباس‌های سنتی تونس را تحسین کنید.
لباس زنان تونسی:
- Safseri : در حالی که به ندرت پوشیده می‌شود، در واقع برخی از زنان مسن هنوز هم از این چادر سفید بلند استفاده میکنند. اگر می‌خواهید یکی از آنها را ببینید، به منطقه قدیمی تونس بروید.
لباس‌های مردان تونسی:
- Chacha : سمبل سنت‌های تونسی است و مردان مسن‌تر هنوز هم این کلاه قرمز تخت را که از پشم ساخته شده است، بر سر می‌گذارند.
الجزایر
الجزیره نیز مانند تونس به شدت تحت‌تاثیر غرب در مورد لباس‌های عربی بوده‌است؛ بنابراین دیدن نوجوانانی که لباس‌های معمولی الجزایری را می‌پوشند ممکن است دشوار باشد.
با این حال، مردان و زنان مسن‌تر به احتمال زیاد این دو نوع لباس معمول را می‌پوشند.
لباس‌های زنانه الجزایری:
- Karakol: زنان الجزایری عاشق رنگ و گلدوزی هستند.
این ژاکت سنتی گلدوزی شده بازگشت قابل‌توجهی به صحنه مد الجزایر داشته است و در حال حاضر در مناسبت‌ها و مراسم عروسی با ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لباس‌های مردان الجزایری:
- Pandora: این نوع از لباس نیز در الجزایر معمول است اما معمولا از پشم قهوه‌ای یا سفید ساخته شده است.
لیبی
لیبیایی‌های جوان معمولا شلوار جین و تی‌شرت می‌پوشند. با این حال، ترک شهر و نزدیک شدن به مناطق روستایی تحت سکونت بربرها برای دیدن لباس اصلی لیبی کافی است.
زنان و مردان اهل لیبی:
- Haik – این حجاب، که تقریبا در الجزایر فراموش شده است، هنوز توسط برخی از زنان بربر لیبی و همچنین مراکشی پوشیده می‌شود. این یک تکه پارچه سفید بلند است که کل بدن فرد را می پوشاند.
- Holi- یک ردای سفید که دور بدن پیچیده شده و معمولا با taqiyah پوشیده می‌شود.
مصر
فقط قدم زدن در خیابان‌های قاهره، شما را با طیف گسترده‌ای از آرایش‌ها و لباس‌های عربی افسون می‌کند. زنانی را می‌بینید که نقاب پوشیده‌اند و دخترانی که حجاب کامل دارند، تا خانم‌هایی که موهای خود را به هیچ وجه نمی‌پوشانند.
لباس‌های عربی مردان چندان متنوع نیستند زیرا اغلب مردان مصری پیراهن چوگان و شلوار جین می‌پوشند. با این حال، ساکنان برخی از مناطق حاشیه‌ای قاهره و اکثریت بزرگان به اصطلاح fellahin (کشاورزان) هنوز لباس‌های سنتی و شیک را ترجیح می‌دهند.
لباس‌های زنانه مصری:
- Jalabiya یا «galabeya»همانند djellaba و gandoura، galabeya یک لباس بلند بدون دکمه یا جامه مناسب است. در رنگ‌های متنوع و گلدوزی شده برای زنان و رنگ‌های خنثی‌تر برای مردان وجود دارد.
لباس‌های مردان مصری:
- Taqiaاین کلاه ابریشمی معمولا در برخی کشورهای مشرق و خلیج زیر کلاه ghutrah (روسری مردان) پوشیده می‌شود. ویژگی مصر این است که برخی از مردم این نوع کلاه را به تنهایی بر سر می‌گذارند.
منطقه مشرق
مانند کشورهای مغرب، لباس‌های غربی در شام غالب هستند، به خصوص در شهرهای بزرگ مانند بیروت یا دمشق. با این حال، بسیاری از پوشاک و لباس محلی را می‌توان در شهرهای بزرگ و نه فقط در حومه شهر مشاهده کرد.
تا‌کنون، ما دیده‌ایم که همه کشورهای مغرب چند تکه لباس عربی به طور مشترک دارند، مانند گاندورا یا بارنوس، یک djellaba کلاه‌دار. در حالی که همین قاعده در مورد شام صدق می‌کند، برخی از سرپوش‌ها یا لباس‌های مخصوص برای هر کشور منحصر به فرد است.
اردن
لباس‌های غربی، به ویژه در بخش غربی پایتخت عمان، گسترده هستند. با این حال، مشاهده لباس‌های سنتی و محافظه‌کارانه بیشتر در مرکز شهر و شرق عمان و البته در شهرهای کوچک‌تر رایج است.
پوشش زنان اردنی:
- ترکیب نقاب، حجاب، جلباب، جین، تی‌شرت و خیمار.
پوشش مردان اردنی:
- Shemagh mhadab : چفیه شطرنجی قرمز رنگ که در خلیج فارس، به ویژه در عربستان سعودی، گسترده شده است. این رنگ معمولی اردن است، زیرا ارزش‌های فرهنگ بادیه‌نشین است. هر چه منگوله‌ها اهمیت بیشتری داشته باشند، اهمیت پوشنده بیشتر خواهد بود.
فلسطین
مانند اردن، زیبایی لباس‌های سنتی فلسطینی با ترکیب غربی جایگزین شده است.
پوشش زنان و مردان فلسطینی:
- بیشتر مردان شهرهای بزرگ مانند رام‌الله یا اورشلیم، شلوار جین و تی‌شرت می‌پوشند، در حالی که زنان، جیلباب‌های نرم و غربی می‌پوشند.
با این حال، این کشور دارای نوع سرپوش شطرنجی خاصی است که اکنون به لطف یاسر عرفات نماینده کشور در صحنه جهانی است.
- چفیه سیاه و سفید– این الگوی رنگی همیشه برای فلسطین منحصر به فرد بوده است، و حتی در اوایل دهه ۲۰۰۰ به یک مورد مد در آمریکا و اروپا تبدیل شده است.
امروزه، این امر نشان‌دهنده حمایت از آرمان فلسطین است.
لبنان
در میان تمام کشورهای عربی، لبنان سزاوار عنوان مد روز‌ترین و شیک‌ترین است. بسیاری از زنان، به ویژه در پایتخت بیروت، حجاب ندارند.
لباس مردان و زنان لبنانی:
- سریال– شلوار گشاد و یقه باز و راحت نیز در کشورهای خلیج دیده می‌شود اما در زیر یک دیشداشا پوشیده می‌شود. سریال یکی از معدود لباس‌های سنتی است که هنوز هم برخی از مردم لبنان بدون هیچ مانعی به تن میکنند. سریال به قدری مد روز است که حتی یک نسخه زنانه از آن ساخته شده است.
سوریه
سوریه همانند دیگر کشورهای مشرق، مردان و زنان بیشتری را دیده است که لباس‌های غربی را انتخاب میکنند. بیشتر زنان حجاب دارند و برخی از آنها با جیلباب یا حتی عبا و نقاب ورزش میکنند، در حالی که برخی از مردان مسن‌تر هنوز هم با چفیه و تونیک بلند دیده می‌شوند.
لباس‌های سنتی زمانی به خاطر کیفیت پارچه و زیبایی گلدوزی‌شان مشهور بودند و اغلب به رنگ سیاه و قرمز بودند. با این حال، آنها از نواحی شهری ناپدید شده‌اند و تنها در موقعیت‌های ویژه در حومه شهر پوشیده می‌شوند.
لباس‌های زنانه سوریه:
«آن»- سوریه «- آن» پوششی برای زنان است، که برعکس استفاده از آن در بیشتر کشورهای خلیج قرار دارد. رنگ آن سیاه و قرمز است و اغلب با کمربند هم‌رنگ همراه است.
لباس‌های مردان سوری:
- سریال- درست مانند لبنانی‌ها، شلوار سریال را نمی‌توان از لباس‌های سنتی سوریه حذف کرد. شما آنها را بلند، شل و به رنگ‌های سیاه و یا رنگ‌های خنثی دیگر می‌بینید.
- thobeهای اردنی و سوری رنگ مشابهی دارند: قرمز و سیاه.
کشورهای خلیج
وقتی نوبت به خلیج‌فارس می‌رسد، به راحتی می‌توان افراد محلی را شناسایی کرد، چرا که در مقایسه با بیشتر کشورهای منطقه، آنها بر پوشیدن لباس‌های سنتی عربی اصرار می‌ورزند. اغلب مردان در خلیج‌فارس از یک لباس بلند و سفید به نام «دیشداشا» استفاده میکنند که به خنک نگه داشتن بدن در برابر گرمای منطقه کمک می‌کند.
این پیراهن اغلب در فصل سردتر با شلوار کوتاه sherwal و یک ghutra، روشن، روسری سفید، یا چفیه پوشیده می‌شود. زنان ردایی بلند و پهن به نام ابیاس می‌پوشند که معمولا با یک حجاب شیلا همراه است که مقداری مو و یک نقاب را نشان می‌دهد.
حتی اگر مردان در همه کشورهای منطقه یکسان به نظر می‌رسند، برخی از جزئیات کوچک به ما اجازه می‌دهد بفهمیم که آیا ما با قطری، کویتی یا عمانی صحبت می‌کنیم.
عربستان‌سعودی
مردان و زنان سعودی به پوشیدن لباس‌های عربی سنتی خود ادامه می‌دهند، و پایبندی به لباس اسلامی متوسط برای هر دو جنس یک ضرورت مطلق است.
لباس زنان سعودی:
- نقاب- اگر گاهی اوقات نقاب‌ها در شام و شمال آفریقا دیده شوند، در عربستان‌سعودی اغلب مشاهده می‌شوند. تنها در شهرهایی مانند جده و دمام زنان مجاز به راه رفتن بدون حجاب صورت هستند.
- دستکش- دیدن زنانی که دستکش‌های سیاه به دست دارند و دست‌ها و بازوهایشان را می‌پوشانند، غیر معمول نیست.
پوشش مردان سعودی:
- شماق- این نام سعودی برای چفیه معمولی اردنی است، که بسیاری از سعودی‌ها در زمستان آن را جایگزین ghuthra میکنند.
- دیشداشا- توب معمولی عربستان شبیه یک پیراهن بلند است. گردن آن دو دکمه دارد، سفت است و دارای دکمه سردست (کاباک) است.
قطر
حتی اگر تنها ۲۵ درصد از ۲.۱ میلیون سکنه منشا قطری داشته باشند، یک هویت ملی قوی وجود دارد که از طریق لباس بیان می‌شود.
مد قطری شبیه به مد عربستان‌سعودی است، اما بسیار رنگارنگ است، به خصوص در مورد زنان.
رایج‌ترین لباس‌ها عبارتند از:
پوشش زنان قطری:
- Al-darraa – برخی از زنان قطری از این نسخه محلی عبای سیاه که در بالا توضیح داده شد، استفاده میکنند.
پوشش مردان قطری:
- شماق- شماق قطر به طور معمول سفید است و به خاطر دو دنباله در پشت و بخش جلویی سفت که شبیه مار کبری است، احساس آفریقایی دارد.
- دیشداشا- دیشداشا قطری با پارچه‌های براق می‌آید و معمولا یک جیب دارد.
کویت
۱.۴ میلیون کویتی به خاطر زبانی که صحبت میکنند و نحوه لباس پوشیدنشان، خود را از ۲.۳ میلیون نفر که در این کشور زندگی میکنند، متمایز می‌سازند.
در اینجا لباس‌های معمولی کویت آورده شده است:
پوشش زنان کویتی:
- Dara’a– همان لباس قطری است، اما در یک نسخه رنگارنگ و مدل‌های مختلف آمده است. اغلب در عروسی‌ها، جلسات رسمی، رویدادهای رقص سنتی و غیره دیده می‌شود.
لباس مردان کویتی:
- شماق: وقتی از جلو مشاهده می‌شود، شماق کویت سفید است و با یک شکل مقیاس مشخص می‌شود.
- دیشداشا: مانند مدل کلاسیک، دیشداشا کویت یک یقه یک دکمه متمایز دارد.
بحرین
ممکن است بحرین در زمینه پوشاک و فرهنگ عربی به اندازه عربستان سعودی شناخته نشود، اما از نظر تاریخ، تنوع زیستی و البته مد، چیزی کم ندارد.
لباس‌های عربی سنتی بحرین با دیگر کشورهای حوزه خلیج‌فارس هم‌خوانی دارند اما ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که آنها را از کشورهای همسایه متمایز می‌کند.
پوشش زنان بحرینی:
- عبا- به دنبال عباهای قرمز با گلدوزی‌های طلایی باشید زیرا آنها فقط در مواقع خاص پوشیده می‌شوند. قرمز رنگ ملی است و دیدن زنانی که لوازم جانبی این رنگ را در روزهای مهم می‌پوشند، غیر معمول نیست.
پوشش مردان بحرینی:
- شماق– سفید رایج‌ترین رنگ است. شل است و باعث می‌شود سر آزادانه حرکت کند.
- دیشداشا- توب بحرینی بسیار راحت و آزاد است و معمولا با یک یقه پیراهن ست می‌شود.
امارات‌متحده‌عربی
امارات‌متحده‌عربی یک چشم‌انداز لباس عربی بسیار پیچیده دارد. در حالی که دبی پیشرفته‌ترین کشور در میان امارات از نظر لباس است، تمام مناطق دیگر محافظه‌کار باقی می‌مانند.
مد در اینجا به طور باور نکردنی سریع تکامل یافته است. اگر در گذشته سیروال و برقع برای خانم‌ها الزامی بود، این پارچه‌های لباس عربی در سال‌های اخیر با عبا جایگزین شده است.
علاوه بر این، اکنون توب کلاسیک سفید رنگ طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها را به خود اختصاص داده است.
لباس‌های زنانه اماراتی:
- عبا- دبی سرزمین عباهای شیک و مد روز است که با پولک، گلدوزی و روبان تزئین شده است.
لباس‌های مردان اماراتی
- شماق– بیشتر سفید است، اما اغلب در الگوی معروف قرمز و سفید اردنی یافت می‌شود. روی شانه‌ها کاملا شل است.
- Kandora – نام امارات‌متحده‌عربی برای دیشاشا است که بدون یقه است و یک منگوله بلند به نام تاربوش دارد. اخیرا برای مردان در امارات‌متحده‌عربی مرسوم است که کلاه‌های بیسبال یا تاکر به سبک آمریکایی با کاندارا سفید یا قهوه‌ای خود بپوشند.
بیشتر بخوانیم : لباس‌های محبوب امروزی و تاریخچه هر یک از این لباس‌ها
عمان
سلطان‌نشین جنوبی بسیار مراقب فرهنگ و میراث ملی خود، از جمله لباس‌های عربی است. به همین دلیل است که این لباس سنتی برای همه کارمندان بخش دولتی در عمان اجباری است. البته لباس‌های سبک غربی هیچ فضایی در کشور ندارند، به جز برای گردشگران.
لباس‌های عربی سنتی عمانی بدون موارد زیر کامل نمی‌شود:
لباس‌های زنانه عمانی:
- عبا– عبای سیاه با کمی جزئیات رنگی، در شهر پایتخت، یعنی مسقط، بیش‌ترین رواج را دارد.
- دیشداشا– درست مانند مردان عمانی، زنان عمانی مناطق روستایی این لباس سنتی را با رنگ‌های متنوع و جزئیات غنی می‌پوشند. اغلب اوقات، شما خواهید دید که آن را با سیروال‌های سست و شل مطابقت می‌دهند.
- Lahav– یک روسری معمولی که دور سر پیچیده شده است.
لباس‌های مردان عمانی:
- Kumma – هیچ فضایی برای شوماغ در عمان وجود ندارد. در اینجا، شوماغ جایگزین کلاه سنتی می‌شود، که رنگ‌های مختلفی دارد و سوراخ‌هایی برای خنک نگه داشتن سر دارد.
- Muzzar – عمامه دور سر پیچیده شده با یا بدون کوما زیر آن.
- دیشداشا– می‌تواند سفید یا با تن زمینی مانند قهوه‌ای یا خاکستری باشد. آن هم یک منگوله کوتاه دارد.
یمن
این کشور میراث فوق‌العاده‌ای را از نظر تاریخ و سنت‌ها حفظ کرده است. لباس‌های یمنی بیان دیگری از میزان پیروی یمنی‌ها از آداب و رسوم خود است.
به این ترتیب، انتخاب لباس‌های عربی یمن نشانه روشنی از منطقه‌ای است که آنها از آن می‌آیند، چه کوهستانی شمال، چه ساحل غرب و چه قبیله‌ای جنوب. با این حال، پوشیدن لباس‌های غربی در شهرها برای مردان غیر معمول نیست.
بیایید ببینیم چه چیزی باعث می‌شود لباس‌های یمن با دیگر کشورهای خلیج متفاوت باشد:
پوشش زنان یمنی:
- Balto – این نسخه یمنی عبا است و در مناطق شهری کاملا گسترده است.
- Lithia– کم و بیش نسخه یمنی نقاب است.
- Sitara – به معنای واقعی کلمه «پرده»، این لباس سنتی صنعا پایتخت است. امروزه تنها زنان مسن‌تر این تکه پارچه رنگارنگ را می‌پوشند و آنها را از سر تا نوک پا می‌پوشانند.
لباس مردان یمنی:
- Shawl– به یک روسری شبیه است اما به نوعی متفاوت از شوماغ، درست مانند یک عمامه دور سر پیچیده شده است، و رنگ‌های مختلفی دارد.
- Thobe– در حالی که توب سفید در شمال کشور بسیار رایج است، تمام مناطق ساحلی یک دامن به نام «futa» می‌پوشند.
- Jambiya– دیدن خنجر آویزان از کمربندهای مردان، به خصوص در مناطق شمالی غیر معمول نیست.
سودان
سبک مد سودان منحصر به فرد و به راحتی قابل‌تشخیص است. سودانی‌ها بسیاری از لباس‌های عربی را در بقیه خاورمیانه می‌پوشند. اما معمولا لباس‌های سودانی نسخه روشن‌تر و رنگی‌تری دارند که تفاوت آنها را با دیگر کشورهای آفریقایی نشان می‌دهد. با اینکه لباس‌های غربی در شهرهای بزرگ یافت می‌شوند، اما برخی افراد هنوز هم لباس‌های گشاد سنتی را ترجیح می‌دهند.
بیایید ببینیم در صورت بازدید از سودان چه نوع لباس‌هایی را نمی‌توانید از دست بدهید:
لباس زنان سودانی:
- Thobe– متفاوت از خلیج، این تکه بزرگ لباس عربی به ویژه برای زنان طراحی شده است. با توجه به مناسبت، دور بدن و سر پیچیده شده است و در الگوها و رنگ‌های مختلف وجود دارد. زنان مسن‌تر به طور کلی این کار را نمی‌کنند چون نسل جوان‌تر جایگزین‌هایی مانند عبا، دامن‌های بلند و لباس‌ها را به تن میکنند.
- حجاب- به عنوان یک کشور مسلمان، همه زنان سودانی (گاهی اوقات در زیر توب) روسری بر سر می‌گذارند.
لباس مردان سودانی:
- Jalabiya– درست مانند مصری‌ها، مردم سودان دوست دارند لباس‌های راحتی مانند لباس‌های گشاد داشته باشند. با این حال سودان تمایل دارد آن را با یک روسری منقوش به نام immah تکمیل کند.
- Taqiya– عرق‌چین بدون چفیه پوشیده می‌شود تا سر را خنک نگه دارد، باز هم درست مثل مصر.
نتیجه‌گیری:
در حالی که برخی از کشورها به ویژه شام و شمال آفریقا، راه غرب را دنبال کرده‌اند، برخی از کشورهای عربی هنوز از لباس‌های عربی و سنتی خود (عربستان سعودی یا یمن) پیروی میکنند. لباس عربی در خاورمیانه همچنان یک تجارت مهم است.
برخلاف کشورهای غربی، لباس عربی برای بیان چیزهای زیادی در مورد شخص مورد استفاده قرار می‌گیرد: لباس در خاورمیانه یک بیانیه مد است، درست همانطور که در غرب هستند، اما لباس در اینجا بعد اجتماعی و اخلاقی عمیق‌تری دارد، همانطور که در زیر خواهید دید:
با توجه به لباس، لباس می‌تواند به منطقه خود (کشور، شهر، قبیله) طبقه اجتماعی، ثروت و حتی شخصیت اشاره کند! علاوه بر این، انتخاب یک آیتم خاص از لباس نشان‌دهنده ارزش‌های اخلاقی اساسی است که در غرب انتظار نمی‌رود.
برای مثال، برخی از عرب‌ها فکر میکنند که زنان بدون حجاب روشنفکرتر هستند اما بار اخلاقی کمتری دارند. آنها همچنین احساس میکنند زنانی که حجاب دارند، تا حدودی مذهبی‌تر و در نتیجه محترم‌تر هستند. در نهایت طیف گسترده‌ای از لباس‌های عربی وجود دارد. آنچه ما تا‌کنون فهرست کرده‌ایم نشان‌دهنده بخش کوچکی از آنها است.